Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗ

Οι ανακοινώσεις της Στατιστικής Υπηρεσίας για τον αριθμό των οικοδομικών αδειών καταλήγουν με μια στερεότυπη φράση: «οι άδειες οικοδομής συνιστούν σημαντική ένδειξη για τη μελλοντική δραστηριότητα στον κατασκευαστικό τομέα».
Το μήνυμα που στέλνουν τα στοιχεία του πρώτου επταμήνου του 2011 προδιαγράφουν μια μελλοντική περίοδο ισχνών επιδόσεων για την κυπριακή  αγορά ακινήτων, καθώς εκδόθηκαν 4.625 νέες άδειες, από 5.362 το αντίστοιχο επτάμηνο του 2010, μια μείωση της τάξης του 14,1%.

Παράλληλα σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας τα υπόλοιπα των στεγαστικών δανείων μειώθηκαν τον Αύγουστο στα 14,885 δισ. ευρώ από 14,975 δισ. ευρώ τον Ιούλιο, ένα στοιχεία που δείχνει με εύγλωττο τρόπο την απροθυμία των καταναλωτών να προχωρήσουν σε αγορά ακινήτου.

Ο αριθμός των οικιστικών μονάδων που θα κατασκευαστεί με τις νέες άδειες που εκδόθηκαν ανέρχεται σε 5.742 έναντι 9.743 οικιστικών μονάδων με τις άδειες που εκδόθηκαν το πρώτο επτάμηνο του 2010, μια μείωση της τάξης του 39,4%. Η συνολική αξία των αδειών μειώθηκε κατά 23,8% και το συνολικό εμβαδόν κατά 28,4%.

Ο αριθμός των αδειών οικοδομής που εκδόθηκαν από τις δημοτικές αρχές και τις επαρχιακές διοικήσεις κατά τον Ιούλιο 2011 ανήλθε στις 601. Η συνολική αξία των αδειών αυτών έφθασε τα 177,1 εκατ. ευρώ και το συνολικό εμβαδόν τις 186,8 χιλιάδες τ.μ.. Με τις άδειες αυτές προβλέπεται να ανεγερθούν 859 οικιστικές μονάδες.

Η Λευκωσία εξακολουθεί να συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Το πρώτο επτάμηνο του 2011 εκδόθηκαν 1.554 νέες άδειες από 1.785 το αντίστοιχο διάστημα του 2010. Ακολουθεί η Λεμεσός (1.237 το 2011 έναντι 1.630 το 2010), ενώ η Πάφος χαρακτηρίζεται από σταθερότητα (εκδόθηκαν 838 νέες άδειες από 846 το 2010). Στη Λάρνακα εκδόθηκαν 769 νέες άδειες στο επτάμηνο (από 854 το αντίστοιχο διάστημα του 2010) και στην Αμμόχωστο 227 έναντι 267.

Υποσχέσεις για μέτρα
Οι κατασκευαστικές επιχειρήσεις, από την άλλη πλευρά, βλέπουν διάθεση για αγορές, αρκεί να δοθούν κίνητρα και ένα τέτοιο κίνητρο αποτελεί η μείωση του ΦΠΑ.

«Θα βοηθήσει πολύ» ανέφερε στην «Κ» ο πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Επιχειρηματιών Ανάπτυξης Γης και Οικοδομών, Λάκης Τοφαρίδης.

Στο μεταξύ και η κυβέρνηση υπόσχεται τη λήψη μέτρων για τη στήριξη του κλάδου.

Ο υπουργός Οικονομικών, Κίκης Καζαμίας, σε χαιρετισμό του κατά την έναρξη του 7ου Συνεδρίου Ανάπτυξης Γης και Οικοδομών  ανέλαβε προσωπική δέσμευση για την ολοκλήρωση σε σύντομο χρονικό διάστημα μελέτης, η οποία θα αξιολογεί τη φορολόγηση της ακίνητης ιδιοκτησίας στο σύνολό της, για όλα τα στάδια δηλαδή της απόκτησης, της χρήσης και της εκποίησής της.

Ειδικότερα, θα αξιολογηθούν όλες οι φορολογίες και ανάλογα με τα συμπεράσματα θα υπάρξουν διορθώσεις. Επιπρόσθετα θα επιδιωχθεί η επιτάχυνση της διαδικασία υλοποίησης μεγάλων έργων.
Ο κ. Καζαμίας ανέφερε πως την περίοδο 2007-2008 παρατηρήθηκαν στον τομέα των ακινήτων αυξημένα επίπεδα ζήτησης που οδήγησαν σε υπέρμετρη αύξηση των τιμών μεταξύ άλλων.

Σήμερα μπορεί εύκολα να συμπεράνει κανείς ότι ο τομέας των ακινήτων βρίσκεται σε περίοδο κρίσης μεν αλλά και αναγκαίας διόρθωσης. Ως εκ τούτου ο σκοπός του εξορθολογισμού της οικονομικής πολιτικής δεν θα πρέπει να είναι η επαναφορά των επιπέδων της ζήτησης που παρατηρήθηκαν κατά την περίοδο αυτή του 2007-2008, γιατί κάτι τέτοιο θα ήταν εξωπραγματικό, αλλά σε πιο φυσιολογικά επίπεδα (αλλά υψηλότερα των υφιστάμενων), όπως ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών.

Ο αντιπρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Επιχειρηματιών Ανάπτυξης Γης και Οικοδομών, Μιχάλης Ζαβός, ζήτησε από την κυβέρνηση την αφαίρεση μεταβιβαστικών τελών όπου καταβάλλεται ΦΠΑ, τη Φορολογική Αμνηστία επαναπατρισθέντων κεφαλαίων που επενδύονται στην αγορά ακινήτων και απαλλαγή από το »πόθεν έσχες» και τις δηλώσεις περιουσίας που αφορούν όλες τις αγορές γης και ακινήτων εντός Κύπρου που κατατίθενται στο Κτηματολόγιο για περίοδο δύο ετών.

Παράλληλα προτάθηκε η παραχώρηση φορολογικής έκπτωσης 20% της επένδυσης κάθε αγοραστή οικιστικών μονάδων, γραφείων, καταστημάτων, τον εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας για τα Διεθνή Εμπιστεύματα, τη μείωση κατά 30% των μεταβιβαστικών τελών για οποιαδήποτε αγορά ακινήτων που θα γίνει μέχρι το τέλος του 2012, μετακύλιση του Φόρου Κεφαλαιουχικών Κερδών που προκύπτει από την πώληση ακίνητης περιουσίας αν ιδιοκτήτης της προβεί εντός έξι μηνών σε αγορά άλλης ακίνητης περιουσίας και παροχή εξειδικευμένων κινήτρων για νέα μεγάλα αναπτυξιακά έργα.

Βελτίωση επιχειρηματικού κλίματος
Μικρή χαραμάδα αισιοδοξίας αφήνει η βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος στον τομέα των κατασκευών. Σύμφωνα με την έκδοση Σεπτεμβρίου του Ενημερωτικού Δελτίου «Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας» του Πανεπιστημίου Κύπρου, στον τομέα των κατασκευών το επιχειρηματικό κλίμα παρουσίασε ελαφρά βελτίωση σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα λόγω βελτίωσης των προσδοκιών. Σε σχέση με τον Αύγουστο περισσότερες επιχειρήσεις αξιολόγησαν θετικά την οικοδομική δραστηριότητα τους τελευταίους τρείς μήνες και περισσότερες δήλωσαν πως αναμένουν αύξηση στην απασχόληση και στις τιμές πώλησης τους επόμενους μήνες. Αντίθετα, περισσότερες επιχειρήσεις συγκριτικά με τον Αύγουστο αξιολογούν αρνητικά τα υπό εξέλιξη έργα τους (current overall order books). Ωστόσο το κλίμα ανάμεσα στους καταναλωτές παρέμεινε στα ίδια αρνητικά επίπεδα με τον Αύγουστο. Οι καταναλωτές συνεχίζουν να αξιολογούν δυσμενώς την οικονομική τους κατάσταση τόσο τους τελευταίους όσο και τους επόμενους 12 μήνες.

Στα ίδια αρνητικά επίπεδα παρέμεινε η εκτίμησή τους για την οικονομική κατάσταση της Κύπρου τον τελευταίο χρόνο όπως επίσης και η καταλληλότητα της τρέχουσας χρονικής στιγμής για αποταμίευση. Οι εκτιμήσεις τους για την ανεργία παρέμειναν στα ίδια επίπεδα με τον περασμένο μήνα, δηλαδή με την πλειοψηφία να αναμένει αύξηση στον αριθμό των ανέργων τους επόμενους 12 μήνες.

Δυσμενώς συνεχίζουν να αξιολογούν και την πιθανότητα αποταμίευσης τους επόμενους μήνες. Αντίθετα, περισσότεροι καταναλωτές αναμένουν βελτίωση της οικονομικής κατάστασης στην Κύπρο τους επόμενους 12 μήνες. Από τις απαντήσεις αυτές προκύπτει το συμπέρασμα ότι η συγκυρία δεν είναι κατάλληλη για μεγάλες αγορές, όπως η αγορά ενός ακινήτου.