Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗ

Το απόγευμα της Τρίτης, 20 Μαρτίου, τα τραπεζικά επιτελεία σε Κύπρο, αλλά και σε Ελλάδα, ανέμεναν με αγωνία την ανακοίνωση της Τράπεζας Κύπρου για την έκβαση του Σχεδίου Κεφαλαιακής Ενίσχυσης. Το απόγευμα της Δευτέρας είχε λήξει η προθεσμία τόσο για την άσκηση δικαιωμάτων, όσο και για την εθελοντική μετατροπή Μετατρέψιμων Αξιόγραφων Ενισχυμένου Κεφαλαίου (ΜΑΕΚ).

Το αποτέλεσμα, η μη κάλυψη κατά 100% του στόχου, έγινε δεκτό με ανάμεικτα συναισθήματα. Αφενός υπήρχε μπροστά τους η σκληρή πραγματικότητα, το σχέδιο δεν περπάτησε, αλλά από την άλλη να συγκεντρώσεις 600 εκατ. ευρώ (160 εκατ. ευρώ από άσκηση δικαιωμάτων και 440 εκατ. ευρώ από μετατροπή ΜΑΕΚ) σε καιρό τρικυμίας δεν μπορούσε να αγνοηθεί.

Η μεγάλη αβαρία έγινε στην άσκηση δικαιωμάτων. Αν ο μεγαλύτερος ιδιώτης μέτοχος της Τράπεζας είχε άσκηση τα δικαιώματά του (είθισται οι μεγάλοι μέτοχοι να μετέχουν σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου για να διατηρούν στο ακέραιο το ποσοστό τους) και είχε συμβάλει στο Σχέδιο με άλλα 80 εκατ. ευρώ, τότε η εικόνα προς τα έξω θα ήταν καλύτερη και η προσπάθεια να καλυφθεί το κενό ευκολότερη.

Η ουσία, όμως, δεν θα άλλαζε. Η ανακεφαλαιοποίηση των κυπριακών τραπεζών δεν θα είναι μία εύκολη υπόθεση. Η εμπειρία της Τράπεζας Κύπρου δείχνει ότι το δυσκολότερο κομμάτι είναι η συγκέντρωση νέων κεφαλαίων. Με μία πρώτη ανάγνωση αυτό σημαίνει ότι η Λαϊκή Τράπεζα, που δίνει μεγαλύτερο βάρος στην άντληση νέων κεφαλαίων, έχει μπροστά της ένα εξίσου δύσκολο δρόμο. Αν η Τράπεζα Κύπρου δυσκολεύτηκε να συγκεντρώσει 400 εκατ. ευρώ, πώς θα πορευτεί η Λαϊκή που έχει σχεδιάσει να αντλήσει νέα κεφάλαια ύψους 1,35 δισ. ευρω;

Ο παράγων Ελλάδας
Υπέρ και των δύο τραπεζών λειτουργεί ο χρόνος για να καλύψουν το κενό, που πρακτικά θα υπερβεί τον Ιούνιο. Οι κινήσεις πρέπει να γίνουν μέχρι τις 30 Ιουνίου, αλλά το αποτέλεσμα θα το γνωρίζουμε τον Αύγουστο, καθώς πρέπει να κλείσουν τα αποτελέσματα του εξαμήνου και να προσδιοριστεί η κερδοφορία, η οποία θα αξιοποιηθεί για την κεφαλαιακή ενίσχυση.

Υπέρ μετρά ο χρόνος και για να σταθεροποιηθεί η κατάσταση στην Ελλάδα. Αν οι επενδυτές νιώσουν ότι η κατάσταση στην Ελλάδα δεν θα χειροτερεύσει (άρα δεν θα υπάρξουν νέες απώλειες από το ελληνικό δίκτυο) θα είναι ευκολότερο να πειστούν επενδυτές για να στηρίξουν τα σχέδια κεφαλαιακής ενίσχυσης.

Πολλά στοιχεία συνηγορούν υπέρ της σταθεροποίησης. Καταρχάς μετά το PSI και την ανακεφαλαιοποίηση, οι ελληνικές τράπεζες θα είναι η καλύτερα κεφαλαιοποιημένες τράπεζες στην Ευρώπη. Θα έχουν ρευστότητα και με τη συνδρομή ευρωπαϊκών προγραμμάτων θα μπορούν να χρηματοδοτήσουν την οικονομία.

Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γεώργιος Προβόπουλος, στην Ετήσια Έκθεση για τη Νομισματική Πολιτική σημειώνει ότι η επιτυχία του PSI και η ελάφρυνση του δημοσίου χρέους δημιουργούν τις προϋποθέσεις για τη σταθεροποίηση της κατάστασης και τη σταδιακή ανάκτηση της εμπιστοσύνης. Για το τραπεζικό σύστημα προβλέπει ότι την εφετινή χρονιά οι πιέσεις θα αμβλυνθούν.

Σε κάθε περίπτωση, μετά το PSI διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις για τη βελτίωση των συνθηκών ρευστότητας. Σημειώνεται ότι η ελληνική κυβέρνηση βάσει του Μνημονίου θα πρέπει να αποπληρώσει όλες τις οφειλές της σε προμηθευτές, αλλά και να μειώσει τις εκδόσεις εντόκων γραμματίων. Αν τα πράγματα εξελιχθούν σύμφωνα με τον σχεδιασμό κυβέρνησης – τρόικας, μέχρι το τέλος του έτους στην αγορά θα διοχετευθούν, έμμεσα και άμεσα, κεφάλαια ύψους 10 δισ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή θα κάνει μεγάλη διαφορά δεδομένου ότι το 2011 το Ελληνικό Δημόσιο είχε προχωρήσει σε άτυπη στάση πληρωμών στην εσωτερική αγορά, ενώ το τραπεζικό σύστημα δοκιμάζονταν από τις συνεχείς και έντονες εκροές. Επιπλέον 6,3 δισ., σύμφωνα με το Μνημόνιο, θα μπουν στην αγορά το 2013 και σε συνδυασμό με τη σταθεροποίηση της κατάστασης και την τόνωση της ψυχολογίας θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας.

Η ανάκαμψη στην Ελλάδα σημαίνει λιγότερες επισφάλειες και περισσότερα κέρδη για τις τρεις κυπριακές τράπεζες.

Οι κινήσεις της Κύπρου
Η Τράπεζα Κύπρου θα επιχειρήσει μέχρι τις 18 Ιουνίου να καλύψει το κενό των 240 εκατ. ευρώ με τη διάθεση μετοχών από τα μη ασκηθέντα δικαιώματα.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της «Κ» το ποσό που αναζητείται για να εναρμονιστεί η Τράπεζα με τις απαιτήσεις κεφαλαιακής επάρκειας που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (ΕΤΑ) ανέρχεται σε περίπου 360 εκατ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι η ΕΤΑ προσδιόρισε το κεφαλαιακό έλλειμμα της Τράπεζας Κύπρου σε 1,5 δισ. ευρώ. Από το ποσό αυτό περίπου 900 εκατ. ευρώ καλύπτονται από τα ΜΑΕΚ, είτε μετατραπούν σε μετοχές είτε όχι. Απομένουν άλλα 600 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 160 εκατ. ευρώ προέκυψαν από την άσκηση δικαιωμάτων. Το υπόλοιπο που απομένει ανέρχεται σε 440 εκατ. ευρώ. Τα 80 εκατ. ευρώ καλύφθηκαν από την πώληση της Τράπεζας Κύπρου Αυστραλίας και το νέο υπόλοιπο είναι 360 εκατ. ευρώ. Πρακτικά το εναπομείναν ποσό μπορεί να καλυφθεί με τρεις τρόπους:

1ον Την κερδοφορία του τελευταίου τριμήνου του 2011 και αυτή που θα προκύψει το πρώτο εξάμηνο του 2012.

2ον Τη διαχείριση σταθμισμένων στοιχείων ενεργητικού

3ον Τη διάθεση των μη ασκηθέντων δικαιωμάτων, μέχρι τις 18 Ιουνίου.

Οι εκθέσεις των αναλυτών επισημαίνουν ότι με τη συγκέντρωση των περίπου 600 εκατ. ευρώ ο δείκτης πρωτοβάθμιων κεφαλαίων της Τράπεζας Κύπρου ανήλθε σε 7,5% και η απόσταση για να καλυφθεί η διαφορά μέχρι το 9% δεν είναι μεγάλη. Τα βλέμματα όλων πέφτουν στην επόμενη ημέρα.

Η ανάλυση της Proton Bank αναμένει η διαφορά να καλυφθεί από την κερδοφορία του πρώτου εξαμήνου και στάθμιση του ενεργητικού. Η Citi βλέπει διάθεση των εναπομεινάντων δικαιωμάτων μέσω ιδιωτικής τοποθέτησης, καθώς και κινήσεις απομόχλευσης.

Η Eurobank Equities αναφέρει ότι μία επιτυχή διάθεση των δικαιωμάτων (ύψους περίπου 233 εκατ. ευρώ) θα προσθέσει στον δείκτη πρωτοβάθμιων κεφαλαίων 96 μονάδες βάσης, ενώ σημειώνει ότι απομείωση των ελληνικών ομολόγων μπορεί να αποδειχθεί μεγαλύτερη από τις απώλειες 60% που υπολόγισε η τράπεζα, οπότε η πραγματική δαπάνη της απομείωσης θα μπορούσε να είναι υψηλότερη.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Η Καθημερινή» Κύπρου στις 25 Μαρτίου 2012.