Τα κολλαριστά χαρτονομίσματα του ευρώ με τα οποία τα ΑΤΜ προμηθεύουν τους Κύπριους, μπορεί να προσφέρουν μια ωραία αίσθηση, αλλά δεν αλλάζουν την ουσία: εξακολουθούν να είναι μόνο 300 ευρώ, οι περιορισμοί στη μετακίνηση κεφαλαίων παραμένουν (αν και πιο χαλαροί), το ύψος του «κουρέματος» στις καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ που τηρούνται στην Τράπεζα Κύπρου δεν έχει καθοριστεί, οι άνεργοι αυξάνονται, οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα υποχωρούν και η αβεβαιότητα για το αύριο εξακολουθεί να «χτυπά κόκκινο».

Η εμπιστοσύνη προς τις τράπεζες παραμένει λαβωμένη και όσο παραμένει αυτή η κατάσταση οι περιορισμοί δεν θα αρθούν πλήρως. Ο Γιοργκ Ασμουσεν, μέλος του Δ.Σ. της ΕΚΤ, μιλώντας στην Επιτροπή Οικονομικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ήταν σαφής: Το άμεσο οικονομικό μονοπάτι της Κύπρου είναι επισφαλές εξαιτίας της ραγδαίας επιδείνωσης του τραπεζικού της κλάδου, παρά το πακέτο διάσωσης των 10 δισ. ευρώ από την Ευρωζώνη και το ΔΝΤ.

Με δεδομένες τις δυσκολίες στην ολοκλήρωση της διαδικασίας αναδιάρθρωσης της Τράπεζας Κύπρου, εξαιτίας νομικών και τεχνικών δυσκολιών, υπάρχει το ενδεχόμενο η αβεβαιότητα στον κυπριακό τραπεζικό τομέα να διαρκέσει μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου. Οι νομικές δυσκολίες αφορούν την κατάθεση πέραν των 200 αγωγών εναντίον της Κεντρικής Τράπεζας για τη διαδικασία του «κουρέματος» -οι θιγόμενοι επικαλούνται την προστασία του δικαιώματος στην ιδιωτική παρουσία- και την έκδοση προσωρινών διαταγών που παγώνουν τη μετατροπή καταθέσεων σε μετοχές. Οι τεχνικές δυσκολίες άπτονται της μνημονιακής υποχρέωσης για νέα αποτίμηση της αξίας του ενεργητικού της νέας Τράπεζας Κύπρου, μετά δηλαδή τη συγχώνευσή της με την καλή Λαϊκή. Χωρίς την αποτίμηση αυτή δεν μπορεί να προχωρήσει η ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας και ο καθορισμός του τελικού ύψος του «κουρέματος» (πέραν του 37,5% που έχει ήδη μετατραπεί σε μετοχές).

Επιχειρήσεις και νοικοκυριά έχουν «συμβιβαστεί» με τη νέα κατάσταση, οι περιορισμοί στις τράπεζες αποτελούν πλέον μέρος της καθημερινότητας, αλλά ο ταχύς ρυθμός αύξησης της ανεργίας υπενθυμίζει τη σκληρή πραγματικότητα. «Οι προοπτικές για το 2013, σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, παραμένουν δυσοίωνες», παραδέχτηκε ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, Πανίκος Δημητριάδης, κατά την παρουσία της ετήσιας έκθεσης της τράπεζας για το 2012.

Ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων τον Απρίλιο αυξήθηκε σε 44.043 από 41.413 τον Μάρτιο. Επιπρόσθετα, τον Απρίλιο το οικονομικό κλίμα παρουσίασε σημαντική υποχώρηση με τον Δείκτη Οικονομικής Συγκυρίας (ΔΟΣ) να μειώνεται κατά 15,8 μονάδες σε σύγκριση με τον Μάρτιο. Σύμφωνα με την ανάλυση του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών (ΚΟΕ) του Πανεπιστημίου Κύπρου, η μείωση αυτή οφείλεται στην επιδείνωση του κλίματος σε όλους τους τομείς, αλλά και ανάμεσα στους καταναλωτές, με τους δείκτες να καταγράφουν ιστορικά χαμηλές τιμές.

Μεγαλύτερη απώλεια εμπιστοσύνης σημειώθηκε στις υπηρεσίες, στο λιανικό εμπόριο και στους καταναλωτές, με αισθητή χειροτέρευση όλων των αξιολογήσεων που αφορούν τις βραχυπρόθεσμες προοπτικές των επιχειρήσεων, των νοικοκυριών αλλά και της Κύπρου γενικότερα. Σε όλους τους τομείς, οι εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για την οικονομική τους δραστηριότητα και την απασχόλησή τους το επόμενο τρίμηνο είναι ιδιαίτερα αρνητικές και προϊδεάζουν για το μέγεθος της ύφεσης που θα ακολουθήσει τα επόμενα τρίμηνα. Ταυτόχρονα, οι προθέσεις των επιχειρήσεων για μειώσεις των τιμών πώλησης τους επόμενους μήνες είναι εμφανείς.

Οι τελευταίες εξελίξεις στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα διαμορφώνουν νέα δεδομένα που επηρεάζουν δραματικά το οικονομικό κλίμα (το οποίο από τον Ιανουάριο παρουσίαζε κάποια σημάδια ανάκαμψης), με αρνητικές επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία (ανάπτυξη και απασχόληση) που εκτιμάται ότι θα διαρκέσουν τουλάχιστον μεσοπρόθεσμα, αναφέρουν οι μελετητές του ΚΟΕ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα στοιχεία χρήσης πιστωτικών και χρεωστικών καρτών δείχνουν το Απρίλιο μείωση πωλήσεων κατά 12%, ενώ αν αφαιρεθούν οι πληρωμές προς κυβερνητικές υπηρεσίες (ΦΠΑ, φόροι, τέλη, κοινωνικές ασφαλίσεις) η μείωση φτάνει στο 18%.

Η κυπριακή κυβέρνηση σε μια προσπάθεια να βάλει ένα φραγμό στην αύξηση της ανεργίας προχώρησε στην προκήρυξη προγραμμάτων για την απασχόληση 8.000 ανέργων, ενώ γίνονται προσπάθειες να καταρτιστεί ένα συνολικό αναπτυξιακό σχέδιο ώστε η ύφεση να παραμείνει εντός των προβλέψεων του Μνημονίου (8,7% το 2013 και 3,9% το 2014). Πρόκειται για ένα έργο δύσκολο, με δεδομένη την κατάρρευση της ζήτησης στην οικονομία. Το λιανικό εμπόριο κινείται αποκλειστικά με προσφορές.
του ΓΙΑΝΝΗ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗ

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Η Καθημερινή στις 12/5/2013

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_2_12/05/2013_520134