Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗ
Ένα ταξίδι στην Κίνα για την προσέλκυση επενδύσεων αποτελεί ένα από τα «κρυφά» χαρτιά της κυβέρνησης για την προσέλκυση νέων επενδύσεων, με κατεύθυνση ακόμη και τον τραπεζικό τομέα.

Στο υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζεται επιχειρηματική αποστολή στο Πεκίνο, στο οποίο θα μετέχουν υψηλόβαθμα στελέχη της Τράπεζας Κύπρου και της Λαϊκής Τράπεζας, καθώς και θεσμικοί εκπρόσωποι του επιχειρηματικού τομέα (ΚΕΒΕ, ΟΕΒ). Σκοπός του ταξιδιού είναι ανώτατοι αξιωματούχοι της Κίνας να γνωρίσουν από κοντά τους εκπροσώπους της κυπριακής επιχειρηματικής κοινότητας και να ακούσουν διά ζώσης τα σχέδιά τους. Το κινεζικό σύστημα είναι γραφειοκρατικό και δυσκίνητο, ενώ σημαντικό ρόλο παίζει η προσωπική επαφή και γνωριμία. Συνεπώς το ταξίδι κρίνεται αναγκαίο για να τρέξουν αποφάσεις της κινεζικής ηγεσίας για περισσότερες επενδύσεις στην Κύπρο. Η κουλτούρα των Κινέζων είναι και ο σημαντικότερος ανασταλτικός παράγοντας για να τρέξουν γρήγορα οι διαδικασίες.

Η κυβέρνηση δεν συνδέει άμεσα την οργάνωση του ταξιδιού –το οποίο προέκυψε μετά την πρόσφατη επίσκεψη του γενικού γραμματέα του ΑΚΕΛ, Άντρου Κυπριανού, στην Κίνα– με τις εξελίξεις στον τραπεζικό τομέα, αλλά το γεγονός ότι Κύπριοι τραπεζίτες θα μεταβούν συνοδευόμενοι από τον υπουργό Οικονομικών, Βάσο Σιαρλή, έχει τη σημειολογία του.

Αισιόδοξη η κυβέρνηση
Οι εξελίξεις στις τράπεζες αποτελούν προτεραιότητα για την κυβέρνηση, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ενημερώνεται για κάθε εξέλιξη και η αίσθηση που εκπέμπουν κυβερνητικοί παράγοντες είναι ότι στο τέλος θα ολοκληρωθεί με επιτυχία η ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος. Μεγαλύτερη ανησυχία προκαλούν οι εξελίξεις στην Ελλάδα και το τι θα γίνει με την έκθεση των τραπεζών στον ιδιωτικό τομέα της χώρας, παρά η κάλυψη των κεφαλαιακών αναγκών των τραπεζών.

Το επιθυμητό είναι να μην υπάρξει τελικά κρατική στήριξη, αλλά γίνεται σαφές ότι υπάρχουν σενάρια για κάθε περίπτωση, σενάρια στα οποία έχει αναφερθεί αναλυτικά στο παρελθόν η «Κ», όπως η έκδοση ενός ομολόγου μετατρέψιμου σε κεφάλαιο, το οποίο η Κυπριακή Δημοκρατία θα ανταλλάξει με μετοχές. Αν και ακριβή λύση –η ανταλλαγή του ομολόγου θα γίνει στην αξία που θα έχει στην αγορά μετά την έκδοση, αξία αρκετά μειωμένη από το 100%– υπάρχει ως εναλλακτική.

Η εκτίμηση που υπάρχει σε τραπεζικούς κύκλους είναι ότι ένα κομμάτι των κεφαλαίων που έχει ανάγκη το κυπριακό τραπεζικό σύστημα, θα καλυφθεί τελικά από τους φορολογούμενους.

Σε κάθε περίπτωση, τραπεζικοί κύκλοι σημειώνουν στην «Κ» ότι το καλύτερο που θα μπορούσε να κάνει η κυβέρνηση είναι να δημοσιοποιήσει τάχιστα τα σχέδια της για το πώς σκέφτεται να στηρίξει το τραπεζικό σύστημα, προκειμένου να μπει τουλάχιστον ένα τέλος στην αβεβαιότητα της ανακεφαλαιοποίησης, που μόνο ζημιά κάνει στο τραπεζικό σύστημα. Στην αγορά προσφέρονται επιτόκια καταθέσεων άνω του 5%, κόστος που δεν μπορεί να εγγυηθεί τη σύντομη επιστροφή στη χρηματοοικονομική ομαλότητα.

Η τελευταία έρευνα «Τραπεζικών Χορηγήσεων» της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου επιβεβαιώνει τη δυστοκία της αγοράς. Το πρώτο τρίμηνο του 2012 τα κριτήρια για χορήγηση δανείων προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά έγιναν αυστηρότερα, ενώ συνεχίστηκε η κάμψη στη ζήτηση νέων δανείων.

Το δεύτερο τρίμηνο του έτους, τα κριτήρια χρηματοδότησης τόσο για στεγαστικά όσο και για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά στην Κύπρο αναμένεται να γίνουν αυστηρότερα.
Στη θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων, σύμφωνα με την έκθεση της Κεντρικής Τράπεζας, συνέβαλαν η κατάσταση ρευστότητας των τραπεζών, η ικανότητα πρόσβασης σε χρηματοδότηση μέσω της αγοράς και το κόστος που σχετίζεται με την κεφαλαιακή θέση των τραπεζών.

Τα καλά νέα
Το ενδιαφέρον στρέφεται επί της ουσίας προς τη Λαϊκή Τράπεζα, ενώ εκτιμάται ότι τόσο η Τράπεζα Κύπρου όσο και η Ελληνική Τράπεζα δεν θα έχουν κανένα πρόβλημα. Παραδόξως, μετά από αρκετό χρονικό διάστημα, καλά νέα έχουν να επιδείξουν και οι τρεις βασικοί μεγάλοι του εγχώριου τραπεζικού συστήματος.

1ον: Το ελληνικό δίκτυο της Λαϊκής Τράπεζας, η Marfin Egnatia Bank, έχει αυξήσει κατά 400 εκατ. ευρώ, το πρώτο τρίμηνο του 2012, τα επίπεδα των καταθέσεών του, προσελκύοντας τη μερίδα του λέοντος των νέων καταθέσεων στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Η εξέλιξη αυτή έχει ως αποτέλεσμα να μη χρειάζεται στήριξη, από την Κύπρο, η ρευστότητα της Marfin Egnatia Bank. Η Λαϊκή θα προχωρήσει σε μετονομασία του δικτύου της στην Ελλάδα (η αρχή έγινε με τη μετονομασία της «Marfin Analysis» σε «IBG Research»), αλλά μετά την ανακεφαλαιοποίηση. Στο μεταξύ, στην εταιρική ταυτότητα της Marfin Egnatia Bank τονίζεται ότι αποτελεί μέρος του Ομίλου της Λαϊκής Τράπεζας, με την τοποθέτηση σχετικού λογοτύπου σε διαφημίσεις, επιστολόχαρτα κτλ.

2ον: Τα αποτελέσματα της Τράπεζας Κύπρου για το πρώτο τρίμηνο του 2012, με κέρδη 295 εκατ. ευρώ, περιόρισαν στο ποσό των 200 εκατ. ευρώ περίπου τις ανάγκες νέου κεφαλαίου του συγκροτήματος για την κάλυψη των απαιτήσεων της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών.

3ον: Η Ελληνική Τράπεζα ζητά ένα μικρό ποσό (66 εκατ. ευρώ) και μόνο από υφιστάμενους μετόχους, αλλά η διοίκηση της τράπεζας έχει γίνει δέκτης ενδιαφέροντος από επενδυτές που θέλουν να τοποθετηθούν στην τράπεζα. Η Ελληνική Τράπεζα έχει από τα μεγαλύτερα ρευστά διαθέσιμα της αγοράς, που ξεπερνούν το 1,8 δισ. ευρώ.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Η Καθημερινή» στις 13 Μαΐου  2012