Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗ
Το καλό νέο που περίμενε επί μήνες το κυπριακό τραπεζικό σύστημα τους τελευταίους μήνες φαίνεται να έρχεται… από την Ελλάδα. Το νομοθετικό πλάνο για την ανακεφαλαιοποίηση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος που ενέκρινε την περασμένη εβδομάδα το Υπουργικό Συμβούλιο της Ελλάδας αφήνει ανοιχτό παράθυρο να μετάσχουν και οι κυπριακές τράπεζες σε ένα σχήμα εγγυήσεων που θα μειώνει τη λογιστική ζημιά από την απομείωση των ελληνικών ομολόγων.

Μια τέτοια εξέλιξη θα μειώσει πλέον του 20% τη ζημιά που έχουν υποστεί οι κυπριακές τράπεζες λόγω του PSI (η  ρύθμιση θα επιτρέψει στις τράπεζες να εγγράψουν τη ζημιά που υπέστησαν λόγω του PSI, στο 53,5% αντί του 74,2%, που είναι η καθαρή ζημιά σε όρους παρούσας αξίας) μειώνοντας αντίστοιχα και τις ζημιές των κυπριακών τραπεζών για το 2011.

Υπό αυτό το πρίσμα το λογιστικό όφελος για τις τρεις μεγάλες κυπριακές τράπεζες μπορεί να φτάσει μέχρι και το 1 δισ. ευρώ.

Πρόκειται για την επαλήθευση της φημολογίας της περασμένης Τρίτης, που είχε ως αποτέλεσμα ένα πρωτοφανές bull market για τις κυπριακές και τις κυπριακές τραπεζικές μετοχές.

Η απόφαση προβλέπει τη δυνατότητα χορήγησης εγγυήσεων από το ελληνικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας με αποδέκτες και τα πιστωτικά ιδρύματα που λειτουργούν στην Ελλάδα.

Υπενθυμίζεται ότι το δίκτυο καταστημάτων των τριών μεγάλων κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα λειτουργεί με τη μορφή υποκαταστήματος. Αυτό έχει ως συνέπεια οι κυπριακές τράπεζες να μην μπορούν να λάβουν στήριξη από τους θεσμούς που έχουν δημιουργηθεί για τη στήριξη του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.

Η πρόνοια που υιοθετεί η ελληνική κυβέρνηση για παροχή εγγυήσεων και σε πιστωτικά ιδρύματα που λειτουργούν στην Ελλάδα (χωρίς δηλαδή, κατ’ ανάγκη, να είναι και ελληνικής ιδιοκτησίας ή με ελληνική εταιρική μορφή) αφορά κατ’ ουσία μόνο τις κυπριακές τράπεζες.

Τραπεζικά στελέχη στην Κύπρο θεωρούν το γεγονός θετικό, αλλά δεν προέβησαν σε εκτενέστερες εκτιμήσεις για τις επιπτώσεις στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα, καθώς η σχετική Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου δεν έχει δημοσιευτεί, ακόμη, στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, κάτι που αναμένεται να συμβεί αμέσως μετά τις εορτές του Πάσχα.

Με την παραπάνω εξέλιξη δεν αλλάζουν τα πλάνα κεφαλαιακής ενίσχυσης, αλλά αυτό που αλλάζει είναι η δυνατότητα να αυξηθεί το ποσό από τα κέρδη θα χρησιμοποιηθεί για το σχηματισμό κεφαλαιακού αποθέματος.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι κυπριακές τράπεζες δεν έχουν ανακοινώσει ακόμη τα οριστικά αποτελέσματα τους για το 2011, παρά μόνο ένδειξη αποτελέσματος. Τα τελικά αποτελέσματα εξαρτώνται από τη διασαφήνιση όλων των όρων του «κουρέματος».

Ψάχνοντας επενδυτές
Η χρονική συγκυρία στην οποία έρχεται η λογιστική ελάφρυνση από το PSI, έρχεται σε μια στιγμή κρίσιμη. Η  Λαϊκή Τράπεζα –και σε μικρότερο βαθμό η Τράπεζα Κύπρου- αναζητά κεφάλαια για την κάλυψη του πλάνου κεφαλαιακής ενίσχυσης σε επενδυτικούς οίκους του εξωτερικού.

Η εξεύρεση στρατηγικού επενδυτή δεν περπάτησε και πλέον αναζητούνται επενδυτές που αναζητούν ευκαιρίες και θα ήθελαν να τοποθετηθούν σε μια τράπεζα με χαμηλή αποτίμηση, αλλά με προοπτικές σημαντικών υπεραξίων τα επόμενα χρόνια. Είναι κοινό μυστικό ότι τόσο η Λαϊκή, όσο και η Κύπρου, χρησιμοποιούν ως δέλεαρ τη χαμηλή χρηματιστηριακή τους αξία για να προσελκύσουν κεφάλαια.

Τα πράγματα θα ήταν πιο εύκολα αν ήταν καλύτερη η δημοσιονομική κατάσταση της κυπριακής οικονομίας. Η χαμηλή πιστοληπτική αξιολόγηση του κράτους, αλλά και των ίδιων των τραπεζών, έχει ως αποτέλεσμα πολλά fund να μην μπορούν να αγοράσουν κυπριακές μετοχές, λόγω εσωτερικών κανονισμών επενδύσεων που απαιτούν τοποθετήσεις σε εταιρείες με υψηλή πιστοληπτική αξιολόγηση.

Ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, Αθανάσιος Ορφανίδης, σε τοποθέτησή του στη Συμβουλευτικής Οικονομικής Επιτροπής, στη συζήτηση του Προγράμματος Σταθερότητας 2011-2015, χαρακτήρισε διαχειρίσιμες τις ζημιές των τραπεζών και επεσήμανε την αλληλεπίδραση μεταξύ δημόσιων οικονομικών και τραπεζικού τομέα.

«Η επιδείνωση των συνθηκών στην οικονομία μας, η αδυναμία πρόσβασης στις διεθνείς αγορές από την κυπριακή κυβέρνηση σε συνδυασμό με τη ραγδαία επιδεινούμενη κρίση χρέους στην Ελλάδα, οδήγησαν δυστυχώς σε υποβαθμίσεις της Δημοκρατίας και των κυπριακών τραπεζών από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης. Οι εξελίξεις αυτές έχουν δημιουργήσει μια αρνητική αλληλεπίδραση, αφού η υποβάθμιση της Δημοκρατίας ασκεί πίεση στις αξιολογήσεις του τραπεζικού τομέα, ενώ ο τραπεζικός τομέας ενισχύει περαιτέρω την αρνητική πίεση στην αξιολόγηση της Δημοκρατίας. Αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη αποκατάστασης της βιωσιμότητας των δημοσίων οικονομικών το συντομότερο και της συμπλήρωσης της κεφαλαιοποίησης των κυπριακών τραπεζών ώστε να ανατραπεί ο αρνητικός φαύλος κύκλος στην οικονομία», σημείωσε ο κ. Ορφανίδης.

Ελάφρυνση από το PSI

Tο Υπουργικό Συμβούλιο της Ελλάδας ενέκρινε τη Μεγάλη Τετάρτη τη χορήγηση εγγύησης από την πλευρά του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) για τη μείωση της αποτιμητικής ζημιάς που προκύπτει από τη συμμετοχή των ελληνικών τραπεζών στο PSI.
Το όφελος για την Ελλάδα, με τη μορφή μείωσης των κεφαλαιακών αναγκών, υπολογίζεται στα 9 δισ. ευρώ, καθώς περιορίζει κατά το ένα τρίτο περίπου, τα απαιτούμενα κεφάλαια που θα αντληθούν από το ΤΧΣ και την ιδιωτική τοποθέτηση από τα 28 δισ. ευρώ στα 19 δισ. ευρώ για τις μεγάλες ελληνικές τράπεζες.

Η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, σύμφωνα με την εισήγηση του υπουργού Οικονομικών Φίλιππου Σαχινίδη, ρυθμίζει τις προπαρασκευαστικές ενέργειες, ώστε η χώρα να αποδεχθεί τα 25 δισ. ευρώ της πρώτης δόσης των κεφαλαίων για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.

Ειδικότερα προτείνεται:

– Η αύξηση του κεφαλαίου του ΤΧΣ κατ’ εφαρμογή της Σύμβασης Δανειακής Διευκόλυνσης για τη Χρηματοδότηση της Ελλάδας μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ) και του Μηχανισμού Στήριξης.

Η δυνατότητα εκ μέρους του Ταμείου να λαμβάνει ομόλογα ή άλλα χρηματοπιστωτικά μέσα που εκδίδει ή εγκρίνει το ΕΤΧΣ και να τα διατηρεί σε λογαριασμό στο Σύστημα Αϋλων Τίτλων στην Τράπεζα της Ελλάδος

– Η προσθήκη στα στοιχεία της περιουσίας του Ταμείου των ομολόγων ή άλλων χρηματοπιστωτικών μέσων που λαμβάνει από το ΕΤΧΣ και η ρύθμιση θεμάτων της περιουσίας αυτής σε περίπτωση εκκαθάρισης πιστωτικών ιδρυμάτων

– Η δέσμευση του Ταμείου προς τα πιστωτικά ιδρύματα που είναι επιλέξιμα προς κεφαλαιακή ενίσχυση ότι θα συμμετέχει στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου τους και η δυνατότητα προκαταβολής του ποσού που αντιστοιχεί στην αύξηση.

– Η δυνατότητα του Ταμείου να έχει άμεση πρόσβαση στα οικονομικά στοιχεία του πιστωτικού ιδρύματος προς το οποίο έχει χορηγήσει εγγυητική επιστολή ή για λογαριασμό του οποίου έχει προκαταβάλει το αναγκαίο ποσό για την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου.

– Η κατάργηση της απαγόρευσης μεταβίβασης των μετοχών του Ταμείου σε τρίτους και της διαπραγμάτευσής τους στην οργανωμένη αγορά, καθώς η διατήρηση αυτού του περιορισμού δεν συμβιβάζεται με την προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων στις Τράπεζες.

– Η εξαίρεση του Ταμείου από την υποχρέωση υποβολής δημόσιας πρότασης εξαγοράς, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3461/2006 (take over bid) κατά την απόκτηση συμμετοχών στο μετοχικό κεφάλαιο εισηγμένων στο Χρηματιστήριο πιστωτικών ιδρυμάτων.

– Η δυνατότητα χορήγησης εγγυήσεων με αποδέκτες και τα πιστωτικά ιδρύματα που λειτουργούν στην Ελλάδα προκειμένου να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη στο εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

seitanidisi@kathimerini.com.cy

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Η Καθημερινή» Κύπρου στις 14 – 15 Απριλίου 2012