Σύμφωνα με το «Βαρόμετρο του ΕΒΕΘ», από το Μάρτιο του 2009 μέχρι το Μάρτιο του 2012 το μηνιαίο οικογενειακό εισόδημα μειώθηκε από τα 2.525 ευρώ στα 1.612 ευρώ, δηλαδή, η μείωση ξεπέρασε το 36%.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι απαντήσεις που δόθηκαν από τους Θεσσαλονικείς σε ερωτήσεις που είχαν στόχο να διερευνήσουν τις καταναλωτικές συνήθειες και το πώς αυτές επηρεάστηκαν από την κρίση (σ.σ. ανάλογη έρευνα έγινε από το ΕΒΕΘ πριν ακόμη εκδηλωθεί η κρίση στη χώρα μας).
Η τιμή, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΕΒΕΘ, Δημήτρη Μπακατσέλο, είναι μακράν ο βασικότερος παράγοντας για τον καταναλωτή (είτε αυτή εκφράζεται με έκπτωση είτε με επιπλέον ποσότητα) στις αγορές.
Επίσης, σύμφωνα με την έρευνα, οι καταναλωτές έμειναν ικανοποιημένοι από τις εκπτώσεις, ενώ καταγράφεται σημαντική μείωση των επισκέψεων στις τοπικές αγορές και την αγορά του ιστορικού κέντρου σε σχέση με τον Ιούνιο 2008.
Ο κύριος λόγος επίσκεψης σε εμπορικό κέντρο είναι η ψυχαγωγία (46%) και λιγότερο η αγορά συγκεκριμένου προϊόντος (26%), ενώ παλαιότερα τα ποσοστά ήταν αντίστροφα (51% για αγορά και 35% για βόλτα). Η εικόνα, όμως, είναι τελείως διαφορετική στις τοπικές αγορές καθώς το 68% πηγαίνει για αγορά συγκεκριμένου αγαθού και το 19% για βόλτα (ήταν 73% αγορά και 14% βόλτα το 2008).
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι η καταναλωτική δαπάνη έχει μειωθεί πολύ.
Το 3% δήλωνε το 2008 ότι δεν επισκέπτεται εμπορικό κέντρο καθόλου και η κατηγορία αυτή έχει ανέβει στο 26%. Ανά δεκαπενθήμερο δήλωνε το 22% και τώρα δηλώνει το 12%. Έχει αυξηθεί, όμως, η μηνιαία επισκεψιμότητα από 24% σε 36%. Δηλαδή, είπε ο κ. Μπακατσέλος, «λιγότεροι καταναλωτές και σπανιότερα επισκέπτονται τα εμπορικά κέντρα». Δυστυχώς, πρόσθεσε, η εικόνα είναι παρόμοια και στις τοπικές αγορές καθώς το 4% δήλωνε το 2008 ότι δεν επισκέπτεται καθόλου τις τοπικές αγορές και το ποσοστό αυτό φτάνει σήμερα στο 24%. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας εκτιμάται ότι ένα μεγάλο ποσοστό των καταναλωτών, που αγγίζει το 30%, εμφανίζεται να αγοράζει μόνο τα απολύτως απαραίτητα.
Οι αποδείξεις…
Οι περισσότεροι καταναλωτές (57%) δηλώνουν ότι κάνουν πάντα έρευνα αγοράς πριν δαπανήσουν χρήματα. Θεωρούν «καθόλου αποτελεσματικά» τα μέτρα της Πολιτείας για την πάταξη του παρεμπορίου και του λαθρεμπορίου (78%). Παίρνουν απόδειξη οι περισσότεροι των ερωτηθέντων από εμπορικά καταστήματα (89%) και εστιατόρια -ταβέρνες (81%), ενώ μόλις το 47% παίρνει από ελεύθερους επαγγελματίες (γιατροί δικηγόροι). Ακολουθούν οι τεχνίτες (υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι κλπ με 37%) και ακολουθούν οι οδηγοί ταξί (24%).
Το 55% ζητάει απόδειξη όταν δεν την λαμβάνει, το 31% μερικές φορές και το 14% δεν τη ζητάει. Το 70% προτιμά να αγοράζει από καταστήματα πολυεθνικών γιατί έχουν καλύτερες τιμές. Το 16% αγοράζει από πλανόδιους χωρίς άδεια πωλητές) γιατί θεωρεί ότι έχουν καλύτερες τιμές (σε ποσοστό 67%) και για συναισθηματικούς λόγους (σε ποσοστό 25%), παρότι δηλώνουν ότι γνωρίζουν πως το παρεμπόριο οδηγεί σε κλείσιμο επιχειρήσεων (84%), αύξηση ανεργίας (79%) εκμετάλλευση παράνομης εργασίας (64%), απώλειες πόρων κοινωνικής πρόνοιας (59%) και παρεμπόδιση ανάπτυξης (59%).
Το παρεμπόριο
Στο πλαίσιο του «Βαρόμετρου» τέθηκαν ερωτήσεις στους εμπόρους σχετικά με κρίσιμα ζητήματα που απασχολούν την αγορά όπως το παρεμπόριο και το ύψος των ενοικίων. Οι έμποροι δηλώνουν, μεταξύ άλλων ότι δεν είναι καθόλου αποτελεσματικά τα μέτρα για την πάταξη του παρεμπορίου (81%), ενώ το 40% δηλώνει ότι έχει ήδη επιτύχει μείωση του ενοικίου ή βρίσκεται σε διαπραγμάτευση. Επίσης, παραθέτοντας τα μέτρα που λαμβάνουν για να αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση προτάσσουν τη μείωση του ενοικίου (36%), τις μειώσεις μισθών (33%), την ενίσχυση των πολιτικών marketing (31%), την αλλαγή της τιμολογιακής πολιτικής (30%) και τις απολύσεις προσωπικού (25%).