Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗ
Την περίοδο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2011 οι αφίξεις τουριστών στην Κύπρο ανήλθαν σε 2.392.228 σε σύγκριση με 2.172.998, με την αντίστοιχη περίοδο του 2010, σημειώνοντας αύξηση 10,1%. Στην τουριστική αγορά είναι κοινό μυστικό ότι η σημαντική αυτή επίδοση (αύξηση 10%) δεν πρόκειται φέτος να επαναληφθεί. Η εγχώρια τουριστική βιομηχανία θα είναι ευχαριστημένη αν επιτευχθούν οι περσινές επιδόσεις, αν δηλαδή αφιχθούν στο νησί σχεδόν 2,4 εκατομμύρια τουρίστες.

Η επίδοση του 2011 επιτεύχθηκε χάρη στην ανάκαμψη της αγγλικής αγοράς, στις θεαματικές επιδόσεις από τη Ρωσία και στον φόβο πολλών Δυτικοευρωπαίων να ταξιδέψουν σε παραδοσιακές τουριστικές δυνάμεις του αραβικού τόξου (Αίγυπτος, Τυνησία, Μαρόκο) εξαιτίας των πολιτικών αναταραχών. Οι αραβικές χώρες έχουν μπει φέτος δυναμικά στο παιχνίδι, παίζοντας με την τιμή του προϊόντος. Ως δολαριακοί προορισμοί είναι εξ ορισμού φθηνότεροι από την Κύπρο, ενώ έχουν βρει συμμάχους στους μεγάλους οργανωτές ταξιδιών της Γερμανίας και της Αγγλίας που θέλουν να προστατέψουν τις επενδύσεις τους (ξενοδοχεία, τουριστική προβολή, δρομολόγηση αεροπλάνων) σε αυτές τις περιοχές.

Πρόσθετο εμπόδιο για την Κύπρο είναι ότι οι οργανωτές ταξιδιών προωθούν και την Ελλάδα, όπου οι προκρατήσεις εξακολουθούν να είναι υποτονικές.

Αυτό που κρατά ως θετικό η κυπριακή τουριστική βιομηχανία είναι ότι οι οργανωτές ταξιδιών δεν έχουν μειώσει τις θέσεις τους για την Κύπρο, ενώ βοηθητικά δρα και η συμφωνία με τη Ryanair.

«Τόσο η αγορά της Γερμανίας όσο και η αγορά της Αγγλίας είναι μουδιασμένες», τονίζει στην «Κ» ο πρόεδρος του ΚΟΤ, Αλέκος Ορουντιώτης.

«Δεν περιμένουμε», προσέθεσε, «μεγάλες αυξήσεις σε αφίξεις. Στόχος μας είναι η διατήρηση του μεγέθους της αγοράς».

Η σημαντικότερη στήριξη θα έρθει και πάλι από τη Ρωσία, με την προβλεπόμενη άνοδο να είναι της τάξης του 20% με 25%.

«Αν δεν πάμε ικανοποιητικά στις άλλες ευρωπαϊκές αγορές, η αύξηση από τη Ρωσία θα καλύψει τις τυχόν ζημιές, ώστε στο σύνολο να κινηθούμε όπως πέρυσι. Θα είναι επιτυχία αν επαναλάβουμε τα περσινά νούμερα», προσέθεσε ο κ. Ορουντιώτης.

Σε αντίθεση με τις αφίξεις, που δεν αναμένεται να αυξηθούν, η εκτίμηση που επικρατεί είναι ότι τα έσοδα (πέρυσι ανήλθαν σε 1,749 δισ. ευρώ καταγράφοντας αύξηση 12,9%) θα αυξηθούν κι άλλο, καθώς οι Ρώσοι τουρίστες ξοδεύουν πολύ περισσότερα από τους πολυπληθείς Άγγλους.

Το διάστημα Ιουλίου-Σεπτεμβρίου 2011 ο τουρίστας από το Ηνωμένο Βασίλειο είχε κατά κεφαλή ημερήσια δαπάνη 72,5 ευρώ, ενώ ο Ρώσος 89,5 ευρώ.

Όσο αλλάζει το μείγμα του τουρισμού, με την εξάρτηση από την Αγγλία να υποχωρεί, ευνοούνται τα έσοδα, καθώς η οικονομική δυναμική της ρωσικής αγοράς εξισορροπεί τις αριθμητικές απώλειες από την Αγγλία. Ωστόσο, οι λιγότερες αφίξεις πλήττουν τις μικρομεσαίες οικογενειακές ξενοδοχειακές μονάδες.

Η προβολή
Σε αυτό το κλίμα, η τουριστική αγορά αντιδρά στη μείωση των κονδυλίων για τον Κυπριακό Οργανισμό Τουρισμού (ΚΟΤ) και ειδικότερα των δαπανών για προβολή και διαφήμιση. Ο προϋπολογισμός της διαφήμισης που έχει κατατεθεί προς έγκριση στη Βουλή είναι μειωμένος κατά 5,5 εκατ. ευρώ, ενώ σε σύγκριση με το 2010 η διαφορά είναι της τάξης των 9 με 9,5 εκατ. ευρώ. Ο προϋπολογισμός για το 2012 πέφτει κάτω από τα 70 εκατ. ευρώ και η κρατική χορηγία μειώνεται κατά 5,5% στα 65 εκατ. ευρώ, δηλαδή κατά 3,6 εκατ. ευρώ. Το κονδύλι για τη διαφήμιση και την τουριστική προβολή περιορίζεται στα 22,9 εκατ. ευρώ (μείωση 5,7 εκατ. ευρώ). Το σύνολο των δαπανών προβολής και δημοσιότητας μειώθηκε κατά 5,8 εκατ. ευρώ, στα 34,3 εκατ. ευρώ, από 40,1 εκατ. ευρώ το 2011.

Ο πρόεδρος του ΚΟΤ είναι ιδιαίτερα επικριτικός και επισημαίνει τις μακροπρόθεσμες συνέπειες.

«Όσο λιγότερα κονδύλια επενδύονται στην προβολή και την ανάπτυξη του τουριστικού μας προϊόντος, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος να μην έχουμε τα επιθυμητά αποτελέσματα. Αν συνεχιστεί η τάση περιορισμού των δαπανών, θα επηρεαστεί μακροπρόθεσμα η προσπάθεια που γίνεται για αύξηση και των αφίξεων και των εσόδων», επισημαίνει ο κ. Ορουντιώτης.

«Αντιλαμβάνομαι ότι διανύουμε μια δύσκολη χρονιά και ότι απαιτούνται περικοπές. Θα πρέπει, όμως, να ληφθεί υπόψη ότι ο τουριστικός τομέας είναι ένας ευαίσθητος τομέας. Θα επιδιώξουμε με τα λιγότερα χρήματα που έχουμε στη διάθεσή μας να έχουμε το ίδιο αποτέλεσμα», υπογραμμίζει.

«Οι μειώσεις επηρεάζουν καίρια τη δαπάνη για προβολή και διαφήμιση και πλήττεται η προσπάθεια που κάνουμε όλοι», τονίζει από την πλευρά του, στην «Κ», ο γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Τουριστικών Επιχειρήσεων Κύπρου, Φειδίας Καρρής. «Θα έπρεπε», προσθέτει, «να είχαμε αυξημένα κονδύλια. Πρόκειται για μια λανθασμένη ενέργεια που δεν εξυπηρετεί τη δημοσιονομική εξυγίανση. Η αύξηση των επισκεπτών θα έφερνε μεγαλύτερα έσοδα στα δημόσια ταμεία, μεγαλύτερα από τα ποσά που κόβονται για να εξοικονομηθούν δημόσιες δαπάνες», καταλήγει.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Η Καθημερινή» στις 25 Μαρτίου 2012