Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗ
Η οικονομική κρίση και η πίεση στις επιχειρήσεις για μείωση του κόστους παραγωγής δυναμιτίζει την εργασιακή ειρήνη, με πλέον χαρακτηριστικό τα όσα συμβαίνουν στην κατασκευαστική βιομηχανία.

Εργοδότες και συνδικάτα διατηρούν σημεία επαφής, σε μια προσπάθεια να υπάρξει ανακωχή και να επανέλθει η εργασιακή ειρήνη. Τα συνδικάτα αποκτούν και σύμμαχο από την πλευρά της κυβέρνησης, η οποία κατάθεσε στη Βουλή –και θα συζητηθούν τη Δευτέρα, στην Επιτροπή Εργασίας- δύο νομοσχέδια που έχουν ως στόχο τη σύναψη συλλογικών συμβάσεων σε όσο το δυνατό περισσότερους κλάδους ή επιχειρήσεις και τη διευκόλυνση της πρόσβασης των συνδικαλιστών στους χώρους εργασίας.

Οι θέσεις
Επί του παρόντος οι δύο πλευρές στέκονται σε δύο αντίθετα άκρα.

Η πλευρά των εργοδοτών θέτει επί τάπητος την σκληρή πραγματικότητα της αγοράς, που επιβάλει περιορισμούς σε όλα τα επίπεδα, θέτοντας εκ των πραγμάτων ζήτημα αναθεώρησης συλλογικών συμβάσεων.

Η πλευρά  των συνδικάτων βλέπει μονομερείς ενέργειες σε μια προσπάθεια να ανατραπούν εργασιακά δικαιώματα και αμοιβές που έχουν κατοχυρωθεί με παλαιότερες συλλογικές συμβάσεις. Παλαιότερες μεν, αλλά σε καλύτερες συνθήκες, που δεν υφίστανται σήμερα, απαντούν οι εργοδότες.

Η πρώτη «μάχη» δόθηκε στο χώρο της εμφιάλωσης αναψυκτικών, με τα συνδικάτα να σημειώνουν νίκη, υποχρεώνοντας τις εταιρίες να αποδεχτούν τελικά τη συλλογική σύμβαση. Ο συγκεκριμένος κλάδος, όμως, έχει την ιδιαιτερότητα του σκληρού επιχειρηματικού ανταγωνισμού, γεγονός που βοήθησε τις συντεχνίες. Παράλληλα η συσπείρωση στα σωματεία είναι μεγάλη και κατά την απεργία δεν υπήρξε «διαρροή».

Σήμερα το βασικό «πεδίο μάχης» είναι ο ευρύτερος χώρος των κατασκευών.

Ο κλάδος πιέζεται ασφυκτικά, οι δουλειές είναι λίγες, οι πωλήσεις υποχωρούν και η ανεργία έχει αυξηθεί. Σε αυτό το σκηνικό η απεργία στην Τσιμεντοποιϊα Βασιλικού έχει σχεδόν εμβληματικό χαρακτήρα.

Αυτό που ενόχλησε τις συντεχνίες ήταν η απόφαση των επιχειρήσεων ετοίμου σκυροδέματος να διακόψουν τη λειτουργίας τους, επικαλούμενες την έλλειψη πρώτης ύλης, δηλαδή του τσιμέντου.

Τα συνδικάτα βλέπουν ένα ευρύτερο εργοδοτικό σχέδιο, με εκδήλωση αλληλεγγύη σε ομοειδής κλάδους, με τελικό στόχο να πετύχουν την κατάργηση, επί της ουσίας, των συλλογικών συμβάσεων. Η σύγκρουση στις κατασκευές χαρακτηρίζεται ως «στρατηγική»

Ωστόσο η αντιπαράθεση δεν είναι τυφλή και οι πρωταγωνιστές κρατούν χαμηλούς τόνους, παρά τις αιχμές στις δηλώσεις τους.

«Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις δεν αντιλαμβάνονται την κρισιμότητα της κατάστασης και κυρίως ότι δεν έχουμε να κάνουμε με μια συνηθισμένη κατάσταση», τονίζει στην «Κ» ο γραμματέας της ΟΕΒ, Μιχάλης Πήλικος. «Θέλουμε ηρεμία, αλλά δεν εξαρτάται από εμάς», ενώ απέρριψε τις κατηγορίες των συντεχνιών περί μονομερών ενεργειών. Υπενθύμισε ότι υπήρξε διάλογος και το Νοέμβριο εξαντλήθηκαν όλες οι προσπάθειες συνεννόησης με τις συντεχνίες.

Οι επαφές
Η επικοινωνία των δύο πλευρών δεν διεκόπη, υπάρχουν επαφές και συζητήσεις.

«Ελπίζω να καταλήξουμε», σημείωσε ο κ. Πήλικος και εξήγησε ότι μια συνάντηση των ηγεσιών των κοινωνικών εταίρων θα είναι το τέλος και όχι η αρχή της προσπάθειας.

Την πραγματοποίηση των επαφών επιβεβαιώνει στην «Κ» ο γενικός γραμματέας της ΠΕΟ, Πάμπτης Κυρίτσης.

«Βούληση υπάρχει και προσπάθειες γίνονται», τόνισε, ενώ υπογράμμισε ότι την κοινωνική αναταραχή δεν τη δημιούργησαν οι εργαζόμενοι, αλλά οι αυθαίρετες κινήσεις των εργοδοτών.

«Χρησιμοποιείται η κρίση για να ανατραπούν αποφάσεις, ενώ χρησιμοποιείται φθηνό εργατικό δυναμικό με τρόπο που υποσκάπτονται οι υφιστάμενες συμβάσεις», εξήγησε. Το πρόβλημα, για τα συνδικάτα, δεν αφορά μόνο την ΑΤΑ ή τις προσαυξήσεις, αλλά και άλλες πτυχές, όπως η αύξηση των ωρών εργασίας ή μη πληρωμή υπερωριακής αμοιβής.

Πάντως οι συντεχνίες είναι ανοιχτές σε παρεκκλίσεις σε όσες επιχειρήσεις υπάρχουν αντικειμενικές δυσκολίες, αρκεί αυτό να γίνει συντεταγμένα και οργανωμένα.

Τα δύο νομοσχέδια
Με την ανεργία στα ύψη, τις περικοπές σε μισθούς και ωφελήματα να αποτελούν πραγματικότητα σε πολλά τμήματα που ιδιωτικού τομέα και την κατάληψη θέσεων εργασίας από κοινοτικούς να ξυπνούν φοβικά αντανακλαστικά, τα δύο νομοσχέδια που κατέθεσε η κυβέρνηση στη Βουλή για τη ρύθμιση συνδικαλιστικών δικαιωμάτων έρχονται να ενισχύσουν το ρόλο των συνδικάτων. Πρακτικά ο εργοδότης δεν θα μπορεί να αποφεύγει το διάλογο με το σωματείο του προσωπικού.

Ο πρώτος νόμος αφορά την Αναγνώριση της Συνδικαλιστικής Οργάνωσης και του Δικαιώματος Παροχής Συνδικαλιστικών Διευκολύνσεων για Σκοπούς Αναγνώρισης και ο δεύτερος την τροποποίηση της Σύμβασης περί των Αντιπροσώπων των Εργαζομένων.

Με τον πρώτο νόμο εισάγεται, μέσω του Εφόρου Συντεχνιών, διαδικασία αναγνώρισης σωματείων με τον εργοδότη να μην μπορεί να  αρνείται να το διάλογο για τη σύναψη συλλογικής σύμβασης.

Συγκεκριμένα, εγγεγραμμένη συντεχνία, που επιδιώκει την αναγνώριση της για σκοπούς διαπραγμάτευσης για τη σύναψη συλλογικής σύμβασης, θα μπορεί να υποβάλει αίτηση στον Έφορο Συντεχνιών για έκδοση διατάγματος αναγνώρισης της.

Σε ότι αφορά το δεύτερο νομοσχέδιο, επιτρέπει την ελεύθερη πρόσβαση των συνδικαλιστών στο χώρο εργασίας ή στην επιχείρηση, κατόπιν συνεννόησης με τον εργοδότη, για σκοπούς που σχετίζονται με τους όρους και συνθήκες απασχόλησης των εργοδοτουμένων ή/και για σκοπούς που σχετίζονται με τις δραστηριότητες της συντεχνίας.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Η Καθημερινή» Κύπρου στις 11 Μαρτίου 2012