Η σημαντική μείωση στη χορήγηση στεγαστικών δανείων, λόγω της αναταραχής στις χρηματοπιστωτικές αγορές και της έκθεσης των κυπριακών τραπεζών στην κρίση του ελληνικού χρέους, σε συνδυασμό με την αδύναμη οικονομία επέφερε πτώση στις τιμές των οικιών ακόμα και στις καλύτερες οικιστικές περιοχές.
Σε αυτό το συμπέρασμα η ετήσια έρευνα «RICS: European Housing Review 2012» για τις εξελίξεις στην κυπριακή αγορά ακινήτων. Στην έκθεση τονίζεται ότι λίγα ήταν τα ενυπόθηκα δάνεια που διατέθηκαν από τις τράπεζες, ιδιαίτερα κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Οι προοπτικές για το 2012 προβλέπουν περαιτέρω αδυναμία στην αγορά κατοικίας και περαιτέρω άμβλυνση των τιμών.
Το μέγεθος της πτώσης των τιμών σε οικίες και διαμερίσματα το τρίτο τρίμηνο του 2011 αποτυπώνει ο Δείκτης Τιμών Ακινήτων της Κεντρικής Τράπεζας. Όπως και κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2011, το τρίτο τρίμηνο του 2011 οι τιμές κατοικιών ήταν κατά 0,9% χαμηλότερες από το προηγούμενο τρίμηνο. Η μείωση ήταν μεγαλύτερη στις τιμές διαμερισμάτων (1,4%), σε σύγκριση με αυτή των τιμών των οικιών ( 0,6%).
«Όπως είναι αναμενόμενο, λόγω του μεγάλου διαθέσιμου αποθέματος διαμερισμάτων που δημιουργήθηκε την περίοδο πριν από την οικονομική κρίση, οι τιμές των διαμερισμάτων δέχονται μεγαλύτερες πιέσεις από την υποτονική ζήτηση σε σύγκριση με τις τιμές των οικιών», αναφέρουν οι αναλυτές της Κεντρικής Τράπεζας.
Σε ετήσια βάση, δηλαδή σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του 2010, οι τιμές κατοικιών στην Κύπρο παρουσιάζονται χαμηλότερες κατά 5,5%. Όπως προαναφέρθηκε και για την τριμηνιαία ανάλυση και όπως και σε προηγούμενα τρίμηνα, οι τιμές διαμερισμάτων κατέγραψαν μεγαλύτερες μειώσεις σε σύγκριση με τις τιμές των οικιών. Για το τρίτο τρίμηνο του 2011 οι τιμές διαμερισμάτων κατέγραψαν μείωση της τάξης του 6,7% σε σύγκριση με το τρίτο τρίμηνο του 2010, ενώ η αντίστοιχη μείωση για τις τιμές των οικιών ήταν 4,9%.

Ανά επαρχία
Η επαρχία Αμμοχώστου κατέγραψε τη μεγαλύτερη μείωση κατά το τρίτο τρίμηνο του 2011, της τάξης του 2,6%. Η εν λόγω επαρχία σημείωσε και τις μεγαλύτερες μειώσεις στις τιμές οικιών και διαμερισμάτων, σε σύγκριση με άλλες επαρχίες. Οι τιμές των διαμερισμάτων μειώθηκαν κατά 4% και οι τιμές των οικιών κατά 2%. Αντίθετα, η πτώση στις τιμές διαμερισμάτων της επαρχίας Πάφου ήταν η μικρότερη (0,5%), ενώ οι τιμές των οικιών στην ίδια επαρχία παρουσίασαν ελάχιστη αύξηση (0,2%). Παρ’ όλα αυτά πρέπει να σημειωθεί ότι η επαρχία Πάφου σημείωσε τις μεγαλύτερες ετήσιες μειώσεις από την αρχή της κρίσης.
Όλοι οι ανά επαρχία δείκτες τιμών κατοικιών σημείωσαν μείωση για την εν λόγω περίοδο, με τις μεγαλύτερες να καταγράφονται στην επαρχία Πάφου (10,7%) και ακολούθως στην επαρχία Αμμοχώστου (7,7%), ενώ την μικρότερη μείωση σε ετήσια βάση κατέγραψαν οι τιμές των κατοικιών της επαρχίας Λευκωσίας (0,8%).
Σε ετήσια βάση, η επαρχία Λευκωσίας παρουσίασε και τις μικρότερες μειώσεις στους δύο επιμέρους δείκτες οικιών και διαμερισμάτων, 0,8% και για τους δύο. Η επαρχία Πάφου κατέγραψε την μεγαλύτερη ετήσια μείωση στις τιμές διαμερισμάτων (15,8%), ενώ τις μεγαλύτερες μειώσεις στις τιμές των οικιών κατέγραψε η επαρχία Λεμεσού (5,9%).

Το χειρότερο τρίμηνο
Η Κεντρική Τράπεζα στην ανάλυσή της χρησιμοποιεί στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας Κύπρου, από τα οποία καταδεικνύεται ότι ο κατασκευαστικός τομέας συνέχισε να βρίσκεται σε ύφεση, προδιαγράφοντας αρνητικές εξελίξεις για την περαιτέρω πορεία της ευρύτερης αγοράς ακινήτων.
Συγκεκριμένα, οι εγχώριες πωλήσεις τσιμέντου κατέγραψαν σε ετήσια βάση μεγάλη μείωση της τάξης του 16,5 % κατά το τρίτο τρίμηνο του 2011, καταγράφοντας τις πιο χαμηλές πωλήσεις τριμήνου (σε απόλυτους αριθμούς) από τότε που υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία. Αντίθετα, ο δείκτης τιμών οικοδομικών υλικών αυξήθηκε κατά 4,4%.
Επιπρόσθετα, σύμφωνα με στοιχεία του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, τα πωλητήρια έγγραφα παρουσίασαν το τρίτο τρίμηνο του 2011 μείωση της τάξης του 14,6% σε σύγκριση με 11,4% το αντίστοιχο τρίμηνο του 2010. Οι μεγαλύτερες ετήσιες μειώσεις στα πωλητήρια έγγραφα για το τρίτο τρίμηνο του 2011 καταγράφηκαν στις επαρχίες Λευκωσίας (33,9%) και Πάφου (21,1%).
Ο αριθμός των ανέργων στον κατασκευαστικό τομέα σημείωσε αύξηση 28,3% το τρίτο τρίμηνο του 2011 σε σύγκριση με το τρίτο τρίμηνο του 2010. Επίσης, οι άδειες οικοδομής για οικιστικά ακίνητα συνέχισαν να καταγράφουν μεγάλες μειώσεις, (19,6%), γεγονός που προδιαγράφει ακόμη μεγαλύτερη συρρίκνωση στη μελλοντική οικοδομική δραστηριότητα.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Η Καθημερινή» στις 4 Μαρτίου 2012