Ύφεση 1,5% – 2% προβλέπει για το 2012 ανάλυση του Συμβουλίου Εμπειρογνωμόνων του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών (ΣΕΚΟΕ) του Πανεπιστημίου Κύπρου, συνεκτιμώντας τα αποτελέσματα οικονομετρικής ανάλυσης καθώς και τους κινδύνους που μπορεί να επηρεάσουν την οικονομία. Οι οικονομολόγοι σε δημοσίευσή τους για τις προοπτικές της οικονομίας το 2012.σημειώνουν όμως πως οι προκλήσεις είναι μεγάλες και η αβεβαιότητα σημαντική.
Συγκεκριμένα αναφέρουν ότι η παρούσα κατάσταση της διεθνούς οικονομίας και η αβεβαιότητα για το μέλλον της Ευρωζώνης έχουν αυξήσει δραματικά τους κίνδυνους για την Κυπριακή οικονομία.
Η έκθεση κάνει λόγω για καθυστέρηση στη λήψη μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής, τα οποία έχουν αλλάξει σημαντικά τα δεδομένα για το 2012: από τη μια έχουν βελτιώσει αισθητά τη δημοσιονομική κατάσταση και την εικόνα της οικονομίας διεθνώς αλλά και ανάμεσα στους απλούς πολίτες, ενώ από την άλλη, βραχυπρόθεσμα τουλάχιστον, δυσχεραίνουν την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών, μειώνοντας το διαθέσιμο τους εισόδημα.
Τα μέλη του ΣΕΚΟΕ θεωρούν πως οι αρνητικοί κίνδυνοι είναι μεγαλύτεροι από τους θετικούς, και εκτιμούν πως η οικονομική ανάπτυξη θα επηρεαστεί αισθητά το 2012.
Η κρίση χρέους
Σύμφωνα με τη μελέτη η κρίση χρέους που έχει επηρεάσει την Κύπρο το 2011, κατά κύριο λόγο μέσω της αύξησης του κόστους δανεισμού (εσωτερικού και εξωτερικού), έχει επιφέρει σημαντική πίεση στις δημοσιονομικές αρχές, αφού η Κυπριακή Δημοκρατία αδυνατεί να δανειστεί σε ευνοϊκούς όρους.
Τα προβλήματα στον τραπεζικό τομέα, που έχουν σε μεγάλο βαθμό τις ρίζες τους στην κρίση στην Ελλάδα, αλλά και ευρύτερα στην κατάσταση στην Ευρωζώνη, αναμένεται πως θα συνεχίσουν να επηρεάζουν τις συνθήκες δανεισμού στην Κύπρο.
Ταυτόχρονα, η οικονομία παρουσιάζεται ευάλωτη από το εσωτερικό και το εξωτερικό περιβάλλον, γεγονός που αντικατοπτρίζεται στη μειωμένη εμπιστοσύνη των καταναλωτών και των επιχειρήσεων.
Η θετική στατιστική μεταφορά από το 2010 στο ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ που σημειώθηκε το 2011 συγκράτησε σε μεγάλο βαθμό το ρυθμό ανάπτυξης το 2011. Αντίθετα, λόγω των αρνητικών ρυθμών ανάπτυξης το δεύτερο μισό του 2011, το 2012 ξεκινά με μια σημαντική αρνητική στατιστική μεταφορά από το προηγούμενο έτος που θα βαραίνει το ρυθμό ανάπτυξης, πέραν άλλων δυσμενών εξελίξεων.
Οι κίνδυνοι
Οι κίνδυνοι που ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά την οικονομία το 2012 έχουν ως εξής:
-Η κρίσιμη κατάσταση στην Ελλάδα και η αβεβαιότητα που προκαλεί τόσο στην ψυχολογία, όσο και στην προσέλκυση επενδύσεων. Επιπλέον, η συνέχιση της κατάστασης αυτής επιδρά αρνητικά στις αξιολογήσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας και των τραπεζών και εντείνει τις πιέσεις στην οικονομία. Τυχόν επιδείνωση θα είχε μεγάλες επιπτώσεις στην οικονομία της Κύπρου. Το αρνητικό κλίμα επηρεάζει και τον, σημαντικό για την οικονομία, τομέα των διεθνών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στην Κύπρο.
-Επιβράδυνση ή/και μείωση των εξαγωγών, λόγω επιδείνωσης του εξωτερικού περιβάλλοντος, ιδιαίτερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και Ευρωζώνη.
-Το ψηλό επίπεδο δανεισμού των νοικοκυρών και των επιχειρήσεων, σε συνδυασμό με τον προβλεπόμενο περιορισμό της πιστωτικής επέκτασης, μπορεί να επιδράσει αρνητικά στην ιδιωτική κατανάλωση και στις επενδύσεις και κατ’ επέκταση στην ανάπτυξη.
-Η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος λόγω διαφόρων μέτρων που έχουν εφαρμοστεί μπορεί βραχυπρόθεσμα να επηρεάσει αρνητικά την ιδιωτική κατανάλωση, γεγονός το οποίο μπορεί να μετριαστεί με βελτίωση του κλίματος και αύξηση της απασχόλησης, νοουμένου πως η Κυβέρνηση παραμείνει προσηλωμένη στις εξαγγελίες για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις συμπεριλαμβανομένων εκείνων που στοχεύουν στην αύξηση της παραγωγικότητας και μόνιμη μείωση των κρατικών δαπανών
Τα θετικά
Από την άλλη το ΣΕΚΟΕ θεωρεί πως υπάρχουν θετικά στοιχεία τα οποία μπορεί να συγκρατήσουν την επιβράδυνση της οικονομίας, όπως:
-Η μόνιμη βελτίωση του κλίματος, που μπορεί να επιτευχθεί με την επίδειξη προσήλωσης και αποφασιστικότητας στην ανάγκη προώθησης των δημοσιονομικών στόχων, θα επιδράσει θετικά στην εμπιστοσύνη των διεθνών επενδυτών. Η μακροοικονομική σταθερότητα θα δώσει και ξεκάθαρα το μήνυμα πως η Κύπρος παραμένει ένα σοβαρό χρηματοοικονομικό κέντρο, με ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, συμπεριλαμβανομένης και χαμηλής φορολογίας. Αυτό θα σημαίνει και υποχώρηση στα spreads, διευρύνοντας τη δυνατότητα προώθησης αναπτυξιακών μέτρων.
-Η ανακάλυψη φυσικού αερίου στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας, θα επιδράσει θετικά στην ψυχολογία, κάτι που αναμένεται πως μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των επενδύσεων.
– Η συνέχιση της θετικής πορείας του τουρισμού, λόγω της ναύλωσης νέων πτήσεων προς την Κύπρο και μη ομαλοποίησης της πολιτικής κατάστασης σε πολλές ανταγωνιστικές χώρες της Ανατολικής Μεσογείου.