του ΓΙΑΝΝΗ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗ
Στον ιστότοπο του Malta Financial Servises Authority ο ενδιαφερόμενος επενδυτής θα βρει δύο ενδιαφέροντα έγγραφα. Το πρώτο είναι το στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης 2011 – 2014, μέσω του οποίου ο επενδυτής πληροφορείται τι θα γίνει στη χώρα στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών. Στο τέλος του εγγράφου υπάρχει περίληψη του προηγούμενου πενταετούς στρατηγικού σχεδίου και ένας απολογισμός του, με την καταληκτική επισήμανση ότι «εφαρμόζουμε ό,τι υποσχόμαστε». Το δεύτερο έγγραφο είναι ένας κατάλογος με την καθαρή αξία των συλλογικών επενδυτικών σχημάτων (Fund) που είναι εγκατεστημένα στη Μάλτα. Τον Σεπτέμβριο του 2011 λειτουργούσαν με έδρα τη Βαλέτα 364 fund με τη συνολική αξία των κεφαλαίων να ανέρχεται σε 8 δισ. ευρώ. Το ποσό μπορεί να μη φαίνεται μεγάλο, αλλά η χώρα είναι ο υπ’ αριθμόν ένα προορισμός νέων fund, ενώ τα περισσότερα από τα 364 fund αποτελούν δοκιμαστικές δομές παγκόσμιων κολοσσών (όπως η Barclays και η HSBC) οι οποίοι μετέφεραν ένα μικρό μέρος των δραστηριοτήτων στο μικρό νησί της Μεσογείου, για να ελέγξουν σε πραγματικές συνθήκες το περιβάλλον που υπόσχεται η Μάλτα.

Αν ανατρέξουμε σε δημοσιεύματα εξειδικευμένων διεθνών περιοδικών, αλλά και στο Bloomberg θα βρούμε μόνο διθυράμβους για τις προσπάθειες που καταβάλει το μικρότερο κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να καταστεί διεθνές χρηματοπιστωτικό κέντρο αιχμής.

Έντονος ανταγωνισμός
Μάλτα και Κύπρος εισήλθαν την ίδια χρονιά στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σήμερα η Κύπρος βρίσκεται στο μάτι των αγορών και είναι ουσιαστικά αποκλεισμένη από τις αγορές, ενώ η Μάλτα κοιτά προς Κίνα και ΗΠΑ για την προσέλκυση νέων επενδυτικών ταμείων.

Το μεγάλο μυστικό: 100% αφοσίωση στον στόχο και γρήγορη υλοποίηση αποφάσεων. Στο πρόσφατο συνέδριο του Economist στη Λευκωσία ο επικεφαλής της PwC, Ευγένιος Ευγενίου, ήταν αποκαλυπτικός. Η συζήτηση για την προσέλκυση fund είχε ξεκινήσει και στην Κύπρο, αλλά η Μάλτα κινήθηκε ταχύτερα και πιο αποφασιστικά, επικεντρώνοντας τις προσπάθειές της στη συγκεκριμένη αγορά. Την ταχύτητα την πέτυχε κάνοντας κάτι πονηρό: αντέγραψε πετυχημένες νομοθεσίες και εφάρμοσε τακτική fast track στην υλοποίηση. Ανάμεσα στα νομοθετήματα που αντέγραψε ήταν και το κυπριακό για τη φορολόγηση των ναυτιλιακών εταιρειών… Σήμερα Κύπρος και Μάλτα έχουν το ίδιο φορολογικό σύστημα, με τη Μάλτα να το υιοθετεί άκοπα, χωρίς να σπαταλήσει δυνάμεις για να πείσει την Επιτροπή. Αυτή τη δουλειά την είχε κάνει ήδη η Λευκωσία.

Το ίδιο γίνεται στις πληρωμές. Προχώρησε με ταχύτητα στην υιοθέτηση του ευρωπαϊκού συστήματος πληρωμών SEPA (πολύ φθηνότερες από άλλα, όπως το swift), όταν στην Κύπρο ελάχιστοι γνωρίζουν αυτή τη δυνατότητα μεταφορών χρημάτων και πληρωμών.

«Πρέπει να αποφασίσουμε τι θέλουμε και να κινηθούμε γρήγορα στην υλοποίηση», σημείωσε ο κ. Ευγενίου.

«Η Μάλτα είναι μία μικρή χώρα, αλλά και απόλυτα αφοσιωμένη στους στόχους που θέτει», ανέφερε στο ίδιο συνέδριο η διευθύνουσα σύμβουλος hedge fund Ikos, Έλενα Αμβροσιάδου.

Εργατικό δυναμικό
Δίπλα στο χρηματοπιστωτικό κλάδο στήνεται και μια οικονομία βασισμένη στο εργατικό δυναμικό της χώρας. Η Μάλτα ήταν η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που χρησιμοποίησε το ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση για να κρατήσει εν ζωή τις τοπικές μεταποιητικές επιχειρήσεις της. Όταν πέρασε το πρώτο κύμα της κρίσης οι μαλτέζικες επιχειρήσεις, που δεν προχώρησαν σε απολύσεις, μπορούσαν να ανταποκριθούν στην αύξηση της ζήτησης. Το 2010 η Μάλτα είχε τη μεγαλύτερη αύξηση εξαγωγών στην Ε.Ε. και ρυθμό ανάπτυξης 3,7%. Παράλληλα, «τρέχει» το σχέδιο ώστε το 2015 η Μάλτα να είναι μια οικονομία βασισμένη στη γνώση. Οι κρατικές επενδύσεις κατευθύνονται στην εκπαίδευση για να αναπτυχθεί το απαραίτητο προσωπικό σε τομείς όπως οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, οι τεχνολογίες πληροφορικής, ο σχεδιασμός ιστοσελίδων και η βιομηχανία του τζόγου (η χώρα έχει τέσσερα καζίνο).

Άνοιγμα στην Κίνα
Το θαύμα της Μάλτας χτίζεται σταδιακά. Το μικρό νησάκι της δυτικής Μεσογείου έχει υπογράψει μνημόνια συνεργασίας με τις κινεζικές αρχές για τη θεσμοθέτηση διαδικασιών που θα επιτρέπουν σε κινεζικές τράπεζες και χρηματοοικονομικές εταιρείες να επενδύουν μέσω funds με έδρα τη Μάλτα. Έτσι τα μαλτέζικα funds αποκτούν πρόσβαση σε μια μεγάλη δεξαμενή κεφαλαίων. Ως αντάλλαγμα εταιρείες πιστοποιημένες από τις μαλτέζικες αρχές θα μπορούν να λαμβάνουν στάτους διεθνούς επενδυτή στην Κίνα. Ανάλογα μνημόνιο έχει υπογράψει η Κίνα και με άλλες χώρες, όπως το Κουβέιτ, το Κατάρ και το Ισραήλ.