Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗ
Η σύνταξη του προϋπολογισμού του 2012 και η λήψη των μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής χαιρετίστηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά το όλο εγχείρημα κινδυνεύει να βρεθεί στον αέρα εξαιτίας της ραγδαίας επιδείνωσης των συνθηκών στην πραγματική οικονομία. Κλειδί αποτελεί η πορεία των εσόδων. Αν συνεχιστεί η μείωση της κατανάλωσης, οι απολύσεις και οι απώλειες στα έσοδα των επιχειρήσεων, οι στόχοι για τα έσοδα θα τεθούν πολύ σύντομα υπό σοβαρή αμφισβήτηση.

«Οι κυβερνητικές προβλέψεις για τα κρατικά έσοδα είναι υπέρ το δέον αισιόδοξες και σε μεγάλο βαθμό εξωπραγματικές», τονίζει ο καθηγητής Χρηματοοικονομικών και πρόεδρος του Τμήματος Χρηματοοικονομικών και Ναυτιλίας του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου, Παναγιώτης Θεοδοσίου, σε εισήγησή του με θέμα «Διολίσθηση της Κυπριακής Οικονομίας: Υπάρχει Ελπίδα Σωτηρίας;», στο ετήσιο συνέδριο του Συνδέσμου Επιστημόνων Χρηματοοικονομικής & Λογιστικής Ελλάδος (Hellenic Finance & Accounting Association – H.F.A.A.).

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει ο κ. Θεοδοσίου, για να επιτευχθούν οι στόχοι του προϋπολογισμού, τα φορολογικά έσοδα της κυβέρνησης το 2012 πρέπει να αυξηθούν κατά 1,866 δισ. ευρώ ή 25% σε σχέση με αυτά του 2010! Ο κ. Θεοδοσίου εξηγεί στην «Κ» ότι η Βουλή μπορεί να έχει παγώσει ορισμένες δαπάνες, αλλά αυτό δεν αλλάζει δραματικά τη γενική εικόνα.

«Η άντληση επιπλέον φορολογικών εσόδων χωρίς τη σημαντική μείωση των μη επιτακτικών κρατικών δαπανών εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους, διότι εάν για οποιοδήποτε λόγο τα φορολογικά μέτρα της κυβέρνησης αποτύχουν, τότε το δημοσιονομικό έλλειμμα θα εκσφενδονιστεί στα ύψη και η οικονομία της Κύπρου θα υποβαθμιστεί ακόμη περισσότερο», παρατηρεί στην εισήγησή του ο κ. Θεοδοσίου.

«Είναι εμφανές», προσθέτει, «ότι οι προβλέψεις για τα αυξημένα έσοδα δεν λαμβάνουν υπόψη τις αρνητικές επιπτώσεις τις οποίες θα έχει η επιβολή των διαφόρων μορφών φορολογίας στην ανάπτυξη της οικονομίας. Εν ολίγοις, εκτιμώ ότι τα πραγματικά έσοδα του κράτους θα είναι πολύ χαμηλότερα από αυτά που προβλέπονται στον προϋπολογισμό του 2012 και τα δημοσιονομικά ελλείμματα θα είναι πολύ μεγαλύτερα από αυτά των τριών τελευταίων ετών».

Οι δαπάνες
Ο κ. Θεοδοσίου αναλύει τη μακροοικονομική κατάσταση της κυπριακής οικονομίας και διαπιστώνει ότι τα δημοσιονομικά προβλήματα της Κυπριακής Δημοκρατίας οφείλονται πρωτίστως στη ραγδαία αύξηση των κρατικών δαπανών και δευτερευόντως στην ελαφρά μείωση των εσόδων. Τα δημοσιονομικά ελλείμματα των τελευταίων τριών ετών οδήγησαν στην αύξηση του δημοσίου χρέους σε επικίνδυνα επίπεδα, αναφέρει.

Γενικό συμπέρασμα της ανάλυσης του κ. Θεοδοσίου είναι ότι η δημοσιονομική κατάσταση της κυπριακής οικονομίας επιδεινώνεται συνεχώς.

Μάλιστα, οι προϋπολογιζόμενες δαπάνες για το 2012 είναι περισσότερο διογκωμένες από ό,τι αυτές στο παρελθόν.

«Σε σχέση με το 2011, ο προϋπολογισμός του 2012 προβλέπει αύξηση των δαπανών κατά 0,7% ή 63 εκατ. ευρώ και αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά 17,1% ή 1.131 εκατ. ευρώ. Εκ πρώτης όψεως, φαίνεται ότι οι δαπάνες έχουν περιοριστεί σημαντικά. Σε σχέση όμως με το έτος 2010, οι δαπάνες είναι αυξημένες κατά 15,6% ή 1.206 εκατ. ευρώ και τα φορολογικά έσοδα κατά 33,3% ή 1.933 εκατ. ευρώ», εξηγεί.

Σε ό,τι αφορά τα δύο πακέτα μέτρων, τονίζει ότι αυτά είναι κυρίως φοροεισπρακτικά και ως εκ τούτου αναποτελεσματικά.

«Η επιβολή επιπλέον φορολογιών, χωρίς τη μείωση των μη επιτακτικών κρατικών δαπανών, θα οδηγήσει την κυπριακή οικονομία σε ύφεση, με αποτέλεσμα την περαιτέρω άμβλυνση των δημοσιονομικών μας προβλημάτων», παρατηρεί ο κ. Θεοδοσίου.

«Η εισοδηματική ισοπέδωση των κοινωνικών στρωμάτων, με την υπέρμετρη φορολόγηση της μεσαίας τάξης και την ανεξέλεγκτη παροχή πλουσιοπάροχων κοινωνικών επιδομάτων, θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια την κυπριακή οικονομία στην καταστροφή», προσθέτει, χτυπώντας ένα ισχυρό καμπανάκι.

«Για τη διάσωση της κυπριακής οικονομίας και τη διασφάλιση του βιοτικού επιπέδου και της ευημερίας του λαού μας απαιτείται η άμεση εφαρμογή συνετών, ακριβοδίκαιων και ισορροπημένων οικονομικών μέτρων και πολιτικών», καταλήγει.

Έσοδα και δαπάνες
Την επιχειρηματολογία του ο κ. Θεοδοσίου τη στηρίζει στην πορεία των κρατικών εσόδων και εξόδων.

Το 2008 τα κρατικά έσοδα ήταν μεγαλύτερα από τις κρατικές δαπάνες κατά 158 εκατ. ευρώ. Όμως, το δημοσιονομικό πλεόνασμα του 2008 μετατράπηκε σε δημοσιονομικό έλλειμμα της τάξης του 1,011 δισ. ευρώ το 2009 και 926 εκατ. ευρώ το 2010. Το πρώτο εξάμηνο του 2011, το έλλειμμα έφτασε στο επίπεδο των 627 εκατ. ευρώ και ξεπέρασε αυτό του πρώτου εξαμήνου του 2010 κατά 195 εκατ. ευρώ.

«Τα δημοσιονομικά ελλείμματα των τριών τελευταίων ετών οφείλονται πρωτίστως στη ραγδαία αύξηση των κρατικών δαπανών και δευτερευόντως στην ελαφρά μείωση των εσόδων. Συγκεκριμένα, οι κρατικές δαπάνες, ως ποσοστό του ΑΕΠ, αυξήθηκαν, από 42% το 2008, σε 46% το 2009 και σε 47% το 2010. Προβλέπεται ότι για το 2011 και 2012 οι κρατικές δαπάνες θα ξεπεράσουν το 50% του ΑΕΠ», σημειώνει.

«Οι διαχρονικές αυξήσεις των κρατικών δαπανών αφορούν κυρίως τις καταναλωτικές δαπάνες, με αποτέλεσμα τη στέρηση επενδυτικών πόρων από τον ιδιωτικό τομέα, κάτι που προφανώς δεν συνάδει με την εφαρμογή μιας αναπτυξιακής οικονομικής πολιτικής και συνεπώς την έξοδο της κυπριακής οικονομίας από την κρίση», υπογραμμίζει ο πρόεδρος του Τμήματος Χρηματοοικονομικών και Ναυτιλίας του ΤΕΠΑΚ.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Η Καθημερινή Κύπρου στις 22 Ιανουαρίου 2012