Το 84% των Κυπρίων έχει δει την προσωπική του οικονομική του κατάσταση να χειροτερεύει τον τελευταίο μήνα, σύμφωνα με ειδική έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το πώς αντιμετωπίζουν οι ευρωπαίοι την οικονομική κρίση. Το ποσοστό, που καταγράφηκε τον Σεπτέμβριο, είναι αυξημένο κατά 9% σε σύγκριση με ένα χρόνο νωρίτερα.

Το μεγαλύτερο βάρος είναι η ανεργία με το πιο εντυπωσιακό εύρημα ότι το 15% των Κυπρίων να δηλώνει ότι στο νοικοκυριό του (έγγαμο ή όχι) δεν εργάζεται κανένας. Το ποσοστό αυτό αυξήθηκε κατά 6% μέσα σε ένα χρόνο. Επίσης, το 44% δηλώνει ότι έχει κάποιο συγγενή που έχασε τη δουλειά του (ποσοστό αυξημένο κατά 13%), μια επίδοση που είναι μεγαλύτερη από αυτή της Ελλάδας (40%).

Το 46% των Κυπρίων εκτιμά ότι η κρίση θα διαρκέσει πολλά χρόνια (το αντίστοιχο ποσοστό σε επίπεδο Ε.Ε. είναι 41%), ενώ η οικονομική κατάσταση της χώρας έχει μειώσει τα αντανακλαστικά αλληλεγγύης προς τα κράτη-μέλη της Ένωσης που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα. Χαρακτηριστικό της αρνητικής ψυχολογίας και της αβεβαιότητας για το αύριο είναι ότι το ποσοστό υποστήριξης της θέσης ότι πρέπει να παρέχεται βοήθεια σε κράτη-μέλη που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες μειώθηκε κατά 19% μέσα σε ένα χρόνο και περιορίστηκε στο 51%, ενώ η αντίθεση στην παροχή βοήθειας αυξήθηκε κατά 23% και διαμορφώθηκε στο 46%. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μεταστροφή στο σύνολο της Ε.Ε.

Ωστόσο, μέχρι πριν από ένα χρόνο η γενική εικόνα ήταν καλύτερη. Το διάστημα 2008 – 2010 το ποσοστό απασχόλησης στην Κύπρο είχε αυξηθεί κατά 0,8%, ενώ την περίοδο 1998 – 2007 ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης της απασχόλησης ήταν 4,3%, σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Βελτίωση των Συνθηκών Εργασίας. Πρόκειται για επιδόσεις που ήταν από τις καλύτερες στην Ευρώπη. Αυτές οι επιδόσεις έχουν ως αποτέλεσμα τα επίπεδα της ανεργίας στην Κύπρο να παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα, σε σύγκριση με ό,τι ισχύει στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Η απασχόληση
Σε άλλη έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με θέμα Απασχόληση και Κοινωνική Πολιτική, το 24% των Κυπρίων δεν αισθάνεται σίγουρο ότι τους επόμενους μήνες θα διατηρήσει τη θέση εργασίας που κατέχει σήμερα. Η απόλυτη αρνητική θέση, δηλαδή είναι απόλυτα σίγουρος ότι δεν θα έχει εργασία το επόμενο διάστημα, αυξήθηκε κατά 5% και ανήλθε στο 10% των Κυπρίων. Το 49% είναι σίγουρο θα παραμείνει στην εργασία του και το 26% κάπως σίγουρο.

Σε ό,τι αφορά τη διαχείριση της απώλειας εργασίας, η συντριπτική πλειοψηφία, 65% δεν θα άλλαζε περιοχή εργασίας, έναντι 35% που θα κατέθεσε αίτηση απασχόλησης και σε άλλη περιοχή. Το 29% είναι έτοιμο να αλλάξει και αντικείμενο εργασίας, αλλά να παραμείνει στην περιοχή του, ενώ μόλις ένα 9% είναι απόλυτα ευέλικτο, δηλαδή να αλλάξει και περιοχή και είδος δραστηριότητας προκειμένου να βρει μία δουλειά.

Ο μέσος Κύπριος θεωρεί ως απαραίτητα προσόντα για να βρει κάποιος εύκολα εργασία το επίπεδο σπουδών / προσόντων (58%), την επαγγελματική εμπειρία (54%), την ικανότητα να προσαρμόζεται (22%, ενώ στην Ε.Ε. είναι 35%), τις δεξιότητες στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές (32%, ενώ στην Ε.Ε. είναι 19%, δείχνοντας ότι η γνώση χρήσης υπολογιστή δεν είναι πρόσθετο προσόν, αλλά απαραίτητη δεξιότητα) και τις γλωσσικές ικανότητες (21%).

Το 63% απαντά ότι αν έψαχνε εργασία το τελευταίο πρόγραμμα κατάρτισης που παρακολούθησε θα τον βοηθούσε να βρει απασχόληση, αλλά το 84% απάντησε ότι δεν έχει συμμετάσχει την τελευταία διετία σε πρόγραμμα κατάρτισης.

Το 72% αναφέρει ότι η τακτική εκπαίδευση και κατάρτιση βελτιώνει τις δυνατότητες κάποιου να βρει εργασία, ενώ ένα 52% συμφωνεί απόλυτα ότι οι εφ’ ορού ζωής εργασία στον ίδιο εργοδότη ανήκει στο παρελθόν, ενώ το 25% τείνει να συμφωνήσει με την προηγούμενη θέση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι αυξάνεται το ποσοστό των Κυπρίων που επιθυμούν ακόμη πιο ευέλικτες συμβάσεις απασχόλησης, προκειμένου να ενθαρρυνθεί η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Το 59% συμφωνεί απόλυτα (33% στην Ε.Ε.) και 26% τείνει να συμφωνήσει (39% στην Ε.Ε.).

Η επίδραση της Ε.Ε.
Επίσης, το 54% των Κυπρίων απαντά θετικά στην άποψη ότι πολλοί άνθρωποι στην Κύπρο συνταξιοδοτούνται υπερβολικά νωρίς (23% συμφωνεί απόλυτα και το 31% τείνει να συμφωνήσει).

Μοιρασμένες είναι οι απόψεις για τον αντίκτυπο που έχουν οι πολιτικές απασχόλησης της Ε.Ε. στην Κύπρο. Το 44% απαντά ότι έχει θετικό αντίκτυπο και το 46% απαντά ότι έχει αρνητικό. Επίσης, η μεγάλη πλειοψηφία, 65%, αναφέρει ότι δεν γίνονται αρκετά στην Κύπρο για την καταπολέμηση της φτώχειας.

Σχολιάζοντας επιμέρους ζητήματα απασχόλησης και κοινωνικής πολιτικής σε επίπεδο Ε.Ε. το 78% των Κυπριών απαντά ότι η Ε.Ε. διευκολύνει την απασχόληση σε άλλα κράτη-μέλη, το 85% ότι βελτιώνει την πρόσβαση στην εκπαίδευση και την κατάρτιση, το 66% ότι διευκολύνει τα άτομα να ξεκινήσουν τη δική τους επιχείρηση, το 53% ότι δημιουργεί νέες ευκαιρίες απασχόλησης και το 43% ότι μειώνει τις περιφερειακές διαφορές στην ανεργία.
seitanid@gmail.com

Δημοσιευτήκε στην εφημερίδα «Η Καθημερινή» στις 24 Δεκεμβρίου 2011