Κυπριακά ομόλογα αξίας 3,955 δις, ευρώ θα έχουν στο τέλος του 2011 οι κυπριακές τράπεζες, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Οικονομικών, σε μια προσπάθεια να κλείσει το θέμα που άνοιξε στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλή για τις ζημιές των κυπριακών τραπεζών εξαιτίας της κατοχής κυπριακών ομολόγων

«Ακόμη και με την πιο ψηλή απομείωση (haircut) που επιβάλει η ΕΚΤ λόγω της μείωσης στην πιστοληπτική αξιολόγηση της Κυπριακής Δημοκρατίας,  η ρευστότητα που αντλείται είναι, ανάλογα με τη διάρκεια ενός τίτλου, μεταξύ 91% – 94,5% της ονομαστικής αξίας των τίτλων αυτών», διαβεβαιώνει το υπουργείο.

Οι εκδόσεις χρέους εντός του 2011, με αρχικούς επενδυτές τις εγχώριες τράπεζες ανήλθαν στα 1,587 δις. ευρώ. Οι αποπληρωμές παλαιότερου χρέους το οποίο έληξε εντός 2011 και το οποίο βρισκόταν στην κατοχή εγχώριων τραπεζών ήταν 745 εκ ευρώ.

Συνεπώς, τονίζει το ΥΠΟΙΚ,  η καθαρή χρηματοδότηση του κράτους για το τρέχον έτος από τα κυπριακά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα είναι της τάξεως των 842 εκ ευρώ. Έτσι, ακόμη και υπολογίζοντας με βάση την υφιστάμενη πιστοληπτική αξιολόγηση της Κυπριακής Δημοκρατίας (κατά τη διάρκεια του έτους αυτή ήταν πιο ψηλή με ανάλογα πιο χαμηλές απομειώσεις) για τις τράπεζες η δυνητική άντληση κεφαλαίων από την ΕΚΤ ήταν τουλάχιστον 766 εκ ευρώ.

Σταθερή συμμετοχή
Η βασική θέση του υπουργείου είναι ότι η συμμετοχή των κυπριακών τραπεζών στους τίτλους του Κυπριακού Δημοσίου έχει διατηρηθεί σταθερή, δηλαδή δεν υπάρχει μια υπέρμετρη αύξηση της συμμετοχής των τραπεζών στην έκδοση νέου χρέους.

Συγκεκριμένα η συμμετοχή των κυπριακών τραπεζών στους τίτλους του Κυπριακού Δημοσίου από το 2004 μέχρι σήμερα δεν έχει μεταβληθεί ουσιαστικά. Ο μέσος όρος επένδυσης των κυπριακών τραπεζών κατά την έκδοση για την τετραετία 2004-2007 ήταν 3,298 δισ. ευρώ, ενώ για την τετραετία 2008-2011 είναι 3,054 δισ. ευρώ[1]. Τα πλήρη στοιχεία παρατίθενται στον πιο κάτω πίνακα.

Η άντληση κεφαλαίων από το τραπεζικό σύστημα υπολογίζεται στα 1,501 δις. ευρώ στο διάστημα 2009-2011 ή περίπου 500 εκ ευρώ ανά έτος. Στο τέλος του 2011 το συνολικό ύψος των κρατικών χρεογράφων και γραμματίων θα ανέρχεται σε 3,955 δις. ευρώ. Από αυτά τα 2,384 δισ. ευρώ είναι χρεόγραφα αναπτύξεως, τα 705 εκατ. ευρώ γραμμάτια δημοσίου και τα 866 εκατ. ευρώ Ευρωομόλογα ΕΜΤΝ. Οι τοποθετήσεις αυτές αποτελούν το 5,67% των συνολικών καταθέσεων κατά τις 30/9/2011 και το 32,6% του Δημόσιου Χρέους.

Το υπουργείο τονίζει ότι η άντληση 1,5 δις την τριετία 2009-11 «είναι δυσανάλογα μικρό σε σχέση με την εξέλιξη των καταθέσεων των τραπεζών μεταξύ Δεκεμβρίου 2008 και Σεπτεμβρίου 2011, οι οποίες αυξήθηκαν από 56 δισ. ευρώ σε 69,8 δισ. ευρώ, γεγονός που αντικατοπτρίζεται και στην αύξηση παροχής δανείων που σημειώθηκε κατά το ίδιο διάστημα από τις τράπεζες από 54,4 δισ. ευρώ σε 67,6 δισ. ευρώ».

Δανεισμός από το εξωτερικό
Κατά το διάστημα 2008-2011 ο κύριος δανεισμός του κράτους προήλθε από το εξωτερικό με διοχέτευση στην οικονομία ποσού 3,370 δις. ευρώ, με προέλευση ως εξής:

-Χρεόγραφα ΕΜΤΝ εξωτερικού:  2,483 δις. ευρώ από ξένους επενδυτές μόνο

-Δάνεια εξωτερικού πλην αποπληρωμές δανείων εξωτερικού: 171 εκ ευρώ (από 827 εκ ευρώ σε 998 εκ ευρώ)

-Δανεισμός μέσω χρεογράφων ECP το 2011: 716 εκ ευρώ

Το πιο πάνω ποσό αποτέλεσε και το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης του δημοσίου χρέους από 8,388 δις. ευρώ στις 31-12-2008 σε περίπου 12,150 δις. ευρώ στις 31-12-2011.

Τέλος, το κράτος έχει εκδώσει προς τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα ειδικούς κυβερνητικούς τίτλους ύψους 3 δισ. ευρώ ως εργαλείο άντλησης ρευστότητας από την ΕΚΤ

Οι τίτλοι αυτοί λήγουν το Νοέμβριο του 2012.

«Οι τίτλοι αυτοί διανεμήθηκαν στο σύνολο του τραπεζικού συστήματος, ενώ λόγω της φύσης τους, δεν χρησιμοποιήθηκαν για την άντληση κεφαλαίων εκ μέρους της κυβέρνησης», διευκρινίζει το υπουργείο.

«Τα πιο πάνω δεδομένα καταδεικνύουν ότι καμία ασυνήθιστη δανειοληπτική δραστηριότητα του Δημοσίου από την εγχώρια αγορά δεν έχει γίνει κατά την περίοδο 2008-2011 και ότι ο ισχυρισμός ότι το Δημόσιο απορρόφησε τις πιστώσεις του εγχώριου τραπεζικού συστήματος είναι, το λιγότερο, εσφαλμένος», καταλήγει η ανακοίνωση.