Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗ

 

 

Οι αποδόσεις των μετοχών των τριών μεγαλύτερων κυπριακών τραπεζών στα ταμπλό των χρηματιστήριων της Κύπρου και της Αθήνας μαρτυρούν τις σημαντικές επιπτώσεις που έχει στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα η επιδείνωση των δημοσιονομικών δεδομένων της κυπριακής οικονομίας.
Οι υποβαθμίσεις από τους ξένους οίκους και η ανοιχτή συζήτηση, τις τελευταίες εβδομάδες, για την πιθανότατα ένταξης της Κύπρου στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης, έπληξαν το τραπεζικό σύστημα. Μέχρι τις αρχές της άνοιξης η αγορά είχε προεξοφλήσει τις όποιες επιπτώσεις στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα από μια ενδεχόμενη πτώχευση της Ελλάδας, ενώ και οι ίδιες οι τράπεζες είχαν λάβει τα μέτρα τους. Η αύξηση των αποδόσεων των κυπριακών ομολόγων έθεσε στο στόχαστρο των αγορών και τις κυπριακές τραπεζικές μετοχές. Το αρνητικό σκηνικό συμπλήρωσε η έκρηξη στη ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης» και η αβεβαιότητα για την ικανότητα του εγχώριου πολιτικού συστήματος να λάβει τα αναγκαία μέτρα ανάταξης της κυπριακής οικονομίας.

Οι αγορές αντιμετωπίζουν τις κυπριακές τράπεζες, όπως τις ελληνικές.  Τα μέτωπα έχουν πολλαπλασιαστεί.
1ον Η επιδείνωση της ύφεσης στην Ελλάδα πολλαπλασιάσου τα δάνεια σε καθυστέρηση, οδηγεί σε αύξηση των επισφαλειών και σε μείωση κερδών.

2ον Την ίδια ώρα υπάρχουν πιέσεις στην εγχώρια αγορά (χαρακτηριστική είναι η κατάσταση στην αγορά ακινήτων και στην αγορά αυτοκινήτου), ενώ η έκρηξη στο Μαρί αναμένεται να επιβραδύνει την ανάκαμψη της κυπριακής οικονομίας.

3ον Η αύξηση της ανεργία περιορίζει το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών.

Χαρακτηριστικό των δυσκολιών είναι ότι η πιστωτική επέκταση νοικοκυριών και επιχειρήσεων είναι καθηλωμένη στα περσινά επίπεδα.

Τα υπόλοιπα των δανείων στην καταναλωτική πίστη μειώθηκαν στα 3,456 δισ. ευρώ από 3,489 δισ. ευρώ τον Ιούνιο του 2010, ενώ μικρή ήταν η αύξηση των υπολοίπων στα στεγαστικά δάνεια (14,819 δισ. ευρώ από 13,648 δισ. ευρώ), στα λοιπά δάνεια (8,011 δισ. ευρώ από 7,587 δισ. ευρώ) και στα επιχειρηματικά (29,595 δισ. ευρώ από 28,164 δισ. ευρώ).

Ο συνολικός δανεισμός προς τα εγχώρια νοικοκυριά και επιχειρήσεις ήταν 51,777 δισ. ευρώ από 48,537 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 6,4% σε ετήσια βάση. Τα δάνεια της καταναλωτικής πίστης μειώθηκαν κατά 0,4% (3,357 δισ. ευρώ από 3,391 δισ. ευρώ), ενώ τα στεγαστικά αυξήθηκαν κατά 8,8% (12,205 δισ. ευρώ από 11,2 δισ. ευρώ), των λοιπών δανείων προς νοικοκυριά κατά 7,9% (7,329 δισ. ευρώ από 6,903 δισ. ευρώ) και τα επιχειρηματικά κατά 5,7% (23,642 δισ. ευρώ από 22,534 δισ. ευρώ).
Κυπριακά ομόλογα

Η δυστοκία αποτυπώνεται και στην απροθυμία των τραπεζικών ιδρυμάτων να μετάσχουν στην αναχρηματοδότηση του χρέους του Κυπριακού Δημοσίου. Υπενθυμίζεται ότι μετά την τελευταία υποβάθμιση από τον οίκο Fitch η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επέβαλε επιπλέον κούρεμα 5% στα κυπριακά κρατικά ομόλογα που καταθέτουν οι εμπορικές τράπεζες, ως εξασφάλιση, για να λάβουν χρηματοδότηση. Σύμφωνα με τα πανευρωπαϊκά stress test η έκθεση κυπριακών και ελληνικών τραπεζών στο κυπριακό χρέος ανέρχεται στα 1,8 δισ. ευρώ. Η Τράπεζα Κύπρου είναι ο μεγαλύτερος πιστωτής της Κυπριακής Δημοκρατίας και κατέχει ομόλογα αξίας 1,2 δισ. ευρώ. Η Marfin Laiki έχει δανείσει στο κυπριακό δημόσιο 285 εκατ. ευρώ, η Εθνική Τράπεζα 138 εκατ. ευρώ, η Eurobank με 122 εκατ. ευρώ, η Alpha Bank 32 εκατ. ευρώ και η Τράπεζα Πειραιώς 22 εκατ. ευρώ. Η έκθεση της Τράπεζας Κύπρου στα ελληνικά ομόλογα ανέρχεται στα 2,4 δισ. ευρώ και της Marfin Laiki Bank στα 3,4 δισ. ευρώ.
Αποτελέσματα

Μέσα σε αυτό το περιβάλλον τα αποτελέσματα εξαμήνου που θα ανακοινώσουν το απόγευμα της Τρίτης η Τράπεζα Κύπρου, η Marfin Laiki Bank και η Ελληνική Τράπεζα αποκτούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Μεγαλύτερο ενδιαφέρον θα έχουν οι προβλέψεις των τραπεζιτών για το τι μέλλει γενέσθαι το επόμενο διάστημα.

Οι εκτιμήσεις των αναλυτών προβλέπουν περιορισμό της κερδοφορίας το δεύτερο τρίμηνο.

Η Euroxx Securities προβλέπει ότι το δεύτερο τρίμηνο του 2011 η Τράπεζα Κύπρου θα έχει καθαρά κέρδη 57,3 εκατ. ευρώ, χαμηλότερα κατά 19,5% σε σύγκριση με το πρώτο τριμηνιαία βάση. Το πρώτο εξάμηνο η κερδοφορία εκτιμάται σε 125,3 εκατ. ευρώ, σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 2010, επίδοση μειωμένη κατά 23%. Η μείωση στις επιδόσεις αποδίδεται στις δυσκολίες που αντιμετωπίσουν η κυπριακή και η ελληνική οικονομία. Μάλιστα προβλέπει ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αυξήθηκαν στο τέλος του δευτέρου τριμήνου στο 8,20% των χορηγήσεων, από 7,60% στα τέλη του πρώτου τριμήνου. Ένα χρόνο πριν, το πρώτο εξάμηνο του 2010 το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων ήταν 6,20%.

Σε ότι αφορά τη Marfin Laiki Bank η ίδια εταιρεία δημοσίευσε προβλέψεις για κέρδη 73,5 εκατ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο, από 52,6 εκατ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2010. Τη μείωση την αποδίδει σε αύξηση των προβλέψεων. Για δεύτερο τρίμηνο του 2011 κέρδη 2,5 εκατ. ευρώ από 71 εκατ. ευρώ (20,6 εκατ. ευρώ αν αφαιρεθεί το έσοδο από την πώληση της θυγατρικής στην Αυστραλία και η έκτακτη εισφορά φορολογική)  το πρώτο τρίμηνο του 2011. Και για την MPB υπάρχει πρόβλεψη για σημαντική αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο 8,7% το δεύτερο τρίμηνο του 2011, από 8% το πρώτου τρίμηνο του έτους και 6,8% στο πρώτο εξάμηνο του 2010.

Πιέσεις στην κερδοφορία αναμένεται να δεχτούν και οι ελληνικές τράπεζες. Η Merrill Lynch προχώρησε σε υποβάθμιση των προβλέψεων της για τα κέρδη των ελληνικών τραπεζών στο δεύτερο τρίμηνο. Ο οίκος θεωρεί προβληματικά στοιχεία την ποιότητα των χρηματοδοτήσεων και των παγίων.
seitanidisi@kathimerini.com.cy

 

 

ΕΝΗΕΤΟ

Αρχές Οκτωβρίου η ανταλλαγή ομολόγων

 

Το πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου αναμένεται, σύμφωνα με τον έλληνα υπουργό Οικονομικών, Ευάγγελο Βενιζέλο, ότι θα έχει ολοκληρωθεί η ανταλλαγή των ελληνικών ομολόγων. Στη διαδικασία έχουν δηλώσει ότι θα μετάσχουν η Τράπεζα Κύπρου και η Ελληνική Τράπεζα.
Στην Ελλάδα έως τις 9 Σεπτεμβρίου, οι τράπεζες θα πρέπει να έχουν αποστείλει στο υπουργείο Οικονομικών αναλυτικά στοιχεία για τη διάρθρωση του ομολογιακού τους χαρτοφυλακίου, προκειμένου στη συνέχεια να συνταχτεί το μνημόνιο κατανόησης μεταξύ του Δημοσίου και των τραπεζών για τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα αναδιάρθρωσης (PSI).

Μελέτη της Credit Suisse, που βασίζεται σε στοιχεία της ευρωπαϊκής εποπτικής αρχής (European Banking Authority), ανεβάζει το ύψος των ομολόγων που έχουν στην κατοχή τους οι τέσσερις μεγάλες ελληνικές τράπεζες (Εθνική, Eurobank, Alpha, Πειραιώς) οι οποίες έχουν δηλώσει συμμετοχή στο πρόγραμμα αναδιάρθρωσης, και τα οποία λήγουν έως και το 2020, στα 27,5 δισ. ευρώ (χωρίς τα έντοκα γραμμάτια τρίμηνης διάρκειας ύψους 3,1 δισ. ευρώ), ενώ στα 32 δισ. ευρώ ανέρχεται το χαρτοφυλάκιο των ομολόγων με διάρκεια έως και 15 χρόνια. Η επέκταση του προγράμματος πέραν των λήξεων του 2020 παραμένει ανοιχτό θέμα και θα κριθεί από τη συμμετοχή.

Ο υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας υπογράμμισε ότι η διαδικασία της αναδιάρθρωσης βρίσκεται σε «προχωρημένο στάδιο» και «προχωράει καλά». Παράλληλα επισήμανε ότι  η εφαρμογή των αποφάσεων της Συνόδου Κορυφής της 21ησ Ιουλίου θα αλλάξει τα δεδομένα προς όφελος της ελληνική οικονομίας και κατ’ επέκταση της οικονομικής κατάστασης των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών.

ΕΥΓΕΝΙΑ ΤΕΩΡΤΕΗ

 

ΒΟΧ

 

Κεντρική: Πτώση 2,2% στις τιμές κατοικιών

 

Οι τιμές κατοικιών (διαμερίσματα και οικίες) συνέχισαν να παρουσιάζουν πτωτική τάση κατά το πρώτο τρίμηνο του 2011, σύμφωνα με το δείκτη τιμών ακινήτων της Κεντρικής Τράπεζας. Η εκτίμηση των αξιών στα ακίνητα είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς τα περισσότερα δάνεια είναι ενυπόθηκα και η πτώση (ή η άνοδος) των αξιών επηρεάζει τα επίπεδα των εξασφαλίσεων που εγγράφουν οι τράπεζες στους ισολογισμούς

Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2011 καταγράφηκε μείωση της τάξης του 2,2% σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2010.

Σε τριμηνιαία βάση όλοι οι δείκτες κατέγραψαν μείωση εκτός από το δείκτη τιμών οικιών στη Λευκωσία που παρέμεινε στα ίδια επίπεδα.

Ο ετησίως ρυθμός μείωσης στις τιμές κατοικιών κατά το πρώτο τρίμηνο του 2011 ανήλθε στο 5%. Οι αντίστοιχες ετήσιες μειώσεις στις τιμές διαμερισμάτων και οικιών ήταν της τάξης του 6,5% και 3,9%.

Οι ανά επαρχία δείκτες τιμών οικιών, εξαιρουμένου της επαρχίας Λευκωσίας, κατέγραψαν μειώσεις σε ετήσια βάση, με τη μεγαλύτερη, της τάξης του 6,9%, να σημειώνεται στην Πάφο. Η ετήσια αύξηση στη Λευκωσία ανήλθε στο 0,3% ενώ οι μειώσεις στις άλλες πόλεις ήταν: στη Λεμεσό 6,3%, Αμμόχωστο 5,9% και στη Λάρνακα 5,4%. Παρόμοια εικόνα παρουσιάζεται και στα διαμερίσματα με τις διακυμάνσεις στις τιμές να είναι μεγαλύτερες σε σχέση με τις οικίες. Σα διαμερίσματα στη Λευκωσία σημείωσαν ετήσια αύξηση της τάξης του 1,2% ενώ οι μεγαλύτερες μειώσεις της τάξης του 20,5% και 12,1% καταγράφηκαν στην Πάφο και στην Αμμόχωστο, αντίστοιχα. Στη Λεμεσό η ετήσια μείωση ήταν της τάξης του 6,6% και στη Λάρνακα 9,8%.

Κύριες εξελίξεις στην αγορά ακινήτων

Στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας Κύπρου από τον τομέα των κατασκευήν καταδεικνύουν ότι η κατασκευαστική δραστηριότητα συνέχισε το πρώτο τρίμηνο του 2011 να καταγράφει αρνητική πορεία γεγονός που φανερώνει ότι ο κατασκευαστικός τομέας συνεχίζει να βρίσκεται σε ύφεση. Συγκεκριμενα, σε ετήσια βάση για το πρώτο τρίμηνο του 2011 οι εγχώριες πωλήσεις τσιμέντου κατέγραψαν μείωση της τάξης του 4%, ο δείκτης παραγωγής στις κατασκευές κατέγραψε μείωση 9,1% ενώ ο δείκτης τιμών των οικοδομικών υλικών σημείωσε αύξηση 4%. Η αύξηση στο κόστος κατασκευής σε συνάρτηση με την πτώση στις τιμές κατοικιών αποτελεί ένδειξη ότι το περιθώριο κέρδους των εταιρειών ανάπτυξης γης συνεχίζει να συρρικνώνεται.

Ο αριθμός των ανέργων στον κατασκευαστικό τομέα σημείωσε άνοδο 18,5% το πρώτο τρίμηνο του 2011 σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2010. Επιπρόσθετα, οι άδειες οικοδομής για οικιστικά ακίνητα σημείωσαν μείωση της τάξης του 38,3%, κάτι που υποδηλώνει ακόμη μεγαλύτερη συρρίκνωση στη μελλοντική οικοδομική δραστηριότητα.

Επιπλέον, τα πωλητήρια έγγραφα παρουσίασαν το πρώτο τρίμηνο του 2011 μείωση 15,3% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2010. Οι μεγαλύτερες ετήσιες μειώσεις στα πωλητήρια έγγραφα για το πρώτο τρίμηνο του 2011 καταγράφηκαν στις επαρχίες Λάρνακας (35,8%), και Αμμοχώστου (35,3%) (στοιχεία από το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας).

Σύμφωνα με τη μελέτη της Κεντρικής Τράπεζας η γενικά μειωμένη οικοδομική δραστηριότητα αποτελεί ένδειξη ότι οι πωλήσεις κατοικιών προέρχονται κυρίως από υφιστάμενο απόθεμα και όχι καινούργιες κατοικίες.

Τέλος, οι προσδοκίες τιμών για τους επόμενους τρείς μήνες, σύμφωνα με ερευνά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα για το πρώτο τρίμηνο του 2011 (-25,2), αν και παρουσιάζουν βελτίωση σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2010 (-28,8).

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Η Καθημερινή» στις 28 Αυγούστου 2011