Το πρώτο τεστ για το οικονομικό πακέτο μέτρων, με τη μορφή έξι νομοθετημάτων για τη δημοσιονομική εξυγίανση της οικονομίας που ετοίμασε η κυβέρνηση, είναι αρνητικό. Τα κόμματα, πλην ΑΚΕΛ, εμμένουν στην αρχική συμφωνία, ενώ το ΔΗΚΟ θα επιδιώξει να ψηφίσει η Βουλή το πακέτο που συμφώνησαν τα κόμματα στις 22 Ιουλίου και όχι όσα παρουσίασε ο υπ. Οικονομικών, Κίκης Καζαμίας, στην επιτροπή Οικονομικών της Βουλής την Τετάρτη.
Ο υπουργός απάντησε ότι οι προτεινόμενες ρυθμίσεις αφοπλίζουν την ωρολογιακή βόμβα του συνταξιοδοτικού, ειδικά αν η έκτακτη εισφορά ύψους 3% γίνει μόνιμη. Το πακέτο θα εισαχθεί για ψήφιση στην ολομέλεια στις 25 Αυγούστου. Σήμερα το απόγευμα συζητείται στο Υπουργικό Συμβούλιο.
Η Ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων θα συνέλθει εκτάκτως στις 25 Αυγούστου για να ψηφίσει τα νομοσχέδια που ετοιμάζονται με τα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης, αφού προηγηθεί συζήτησή τους στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, σε συνεδρίες που ορίστηκαν για τις 22, 23 και 24 Αυγούστου.
Μόνοι υπουργός και ΑΚΕΛ
Η παρουσίαση του κ. Καζαμία προκάλεσε την έντονη αντίδραση των κομμάτων (πλην ΑΚΕΛ) με τους βουλευτές να μιλούν για υπαναχώρηση.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών, Νικόλας Παπαδόπουλος και ο αντιπρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, ανέφεραν προς τον υπουργό ότι τα κόμματα έφυγαν από την τελευταία σύσκεψη στο Προεδρικό, στις 22 Ιουλίου, με διαφορετική αντίληψη για το πακέτο μέτρων.
Ο κ. Καζαμίας απάντησε ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θεωρεί ότι τα μέτρα για τους δημοσίους υπαλλήλους που συμφωνήθηκαν στις 22 Ιουλίου αποτελούσαν πλαίσιο συζήτησης της κυβέρνησης, ως εργοδότη, με τους εργαζομένους και συνεπώς δεν υπάρχει ζήτημα υπαναχώρησης.
Ο κ. Παπαδόπουλος τόνισε ότι με αυτή τη στάση τα κόμματα εμφανίζονται ως οι κακοί, ενώ ο ίδιος ο Πρόεδρος ως ο καλός.
Ο κ. Καζαμίας δεν αποδέχτηκε τη συγκεκριμένη ερμηνεία και απηύθυνε έκκληση για την υπερψήφιση του πρώτου πακέτου και πρόσκληση συναίνεσης και διαλόγου για τη διαμόρφωση του δεύτερου πακέτου.
Το κλίμα ήταν αρνητικό καθ’ όλη τη διάρκεια της συνεδρίασης. Ο κ. Παπαδόπουλος ύψωσε τους τόνους μιλώντας για εσκεμμένη προσπάθεια του Προέδρου της Δημοκρατίας για ένταξη της Κύπρου στο μηχανισμό στήριξης, προκειμένου να μεταθέσει σε τρίτους τη λήψη μέτρων. Το ΔΗΚΟ, όπως δήλωσε, δεν θα ψηφίσει μέτρα που εισάγουν μόνο φορολογίες.
Ανάλογη στάση τήρησης αποστάσεων από το πακέτο που ανέπτυξε ο κ. Καζαμίας σήμερα το μεσημέρι στη Βουλή τήρησαν και οι Αβέρωφ Νεοφύτου (ΔΗΣΥ), Νίκος Νικολαϊδης (ΕΔΕΚ) και Γιώργος Περδίκης (Οικολόγοι).
Νέα διπλή υποβάθμιση
Ο οίκος αξιολόγησης Fitch υποβάθμισε την Τετάρτη κατά δύο βαθμίδες την πιστοληπτική ικανότητα της Κύπρου από Α- σε ΒΒΒ λόγω της δημοσιονομικής επιδείνωσης και εκτιμώντας ότι η χώρα πιθανόν να χρειαστεί να καταφύγει στο μηχανισμό διάσωσης για να ανταποκριθεί στις χρηματοοικονομικές της ανάγκες.
Μόνιμη η έκτακτη εισφορά;
Επίκεντρο της κριτικής αποτέλεσε το συνταξιοδοτικό, με τον υπουργό να εκφράζει τη θέση ότι αν η επιβολή της έκτακτης εισφοράς γίνει μόνιμη, σε συνδυασμό με την ένταξη των νέων δημόσιων υπαλλήλων στο ΤΚΑ, την καταβολή εισφορών στο Ταμείο Πρόνοιας και της αυξημένης συνεισφοράς στο Ταμείο για Χήρες και Ορφανά, τότε σε βάθος χρόνου το συνταξιοδοτικό λύνεται.
Μάλιστα σχετικό σενάριο θα τρέξει και ο αναλογιστής. Το επιχείρημα είναι ότι με τη μείωση των αποδοχών κατά 3% και με δεδομένη τη μείωση των δημοσίων υπαλλήλων και ένταξη των νέων στο ΤΚΑ, οι ανάγκες κρατικής χρηματοδότησης του συνταξιοδοτικού θα περιορίζονται κάθε χρόνο, φθάνοντας στο 1,3% του ΑΕΠ από 2,8% που είναί σήμερα.
Η τοποθέτηση προκάλεσε την έκπληξη των βουλευτών της αντιπολίτευσης, με τον πρόεδρο της Επιτροπής, κ. Παπαδόπουλου και τον αντιπρόεδρο του ΔΗΣΥ, κ. Νεοφύτου να αφήνουν αιχμές για στενές σχέσεις του αναλογιστή με τις συντεχνίες. Από τον υπουργό ζητήθηκε να καταθέσει έγγραφο για τις συμβάσεις που έχει υπογράψει ο αναλογιστής με ημικρατικούς οργανισμούς.
Ο κ. Καζαμίας ανέπτυξε τη θέση ότι υπάρχουν νομικά προβλήματα στην εφαρμογή πρότασης για τον υπολογισμό των συντάξεων με βάση το μέσο όρο των απολαβών των τελευταίων 30 μηνών και όχι με βάση τον τελευταίο μισθό και για αύξηση των εισφορών.
Ο αντιπρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου ζήτησε από τη νομική υπηρεσία της Βουλής γνωμοδότηση για το σύννομο τόσο της αλλαγής του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων, όσο και για την ένταξη όλων των δημόσιων υπαλλήλων στο ΤΚΑ (διατηρώντας τα προνόμια που είχαν ως σήμερα).
Οι επιπτώσεις στο έλλειμμα
Το δημοσιονομικό έλλειμμα το 2011 θα κλείσει στο 6,5% χωρίς τη λήψη μέτρων, ενώ με την υιοθέτηση του πρώτου πακέτου θα περιοριστεί στο 5,5%. Η επίπτωση της καταστροφής στη ναυτική βάση στο Μαρί είναι της τάξης του 2%.
Με την υιοθέτηση του πρώτου πακέτου και του δεύτερου πακέτου, η εξοικονόμηση για τον 2012 θα ανέρχεται σε 600 εκατ. ευρώ (3,5% του ΑΕΠ) με το έλλειμμα να περιορίζεται στο 2,5%. Ο στόχος είναι το έλλειμμα το μηδενιστεί το 2013, αλλά ο υπουργός δεν παρουσίασε μέτρα για την κάλυψη του ελλείμματος 2,5% του 2012. Σε ό,τι αφορά το στόχο για έλλειμμα 4% με 4,5%, μετά την έκρηξη στο Μαρί δεν μπορεί να επιτευχθεί.
Ο κ. Καζαμίας χαρακτήρισε άδικη την αξιολόγηση της κυπριακής οικονομίας από τους διεθνείς οίκους. Το πρωί της Πέμπτης θα πραγματοποιηθεί σύσκεψη στο υπουργείο για τη διαχείριση του δημοσίου χρέους.