Σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού για το τετράμηνο Ιανουαρίου – Απριλίου 2011, σε δημοσιονομική βάση, το έλλειμμα του Κρατικού Προϋπολογισμού διαμορφώνεται στα 7,246 δισ. ευρώ έναντι στόχου 6,924 δισ. ευρώ και ελλείμματος 6,371 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2010.
Τα συνολικά έσοδα του Κρατικού Προϋπολογισμού υστερούν έναντι του στόχου κατά 1,265 δισ. ευρώ, ενώ οι συνολικές δαπάνες παρουσιάζονται μειωμένες κατά 942 εκατ. ευρώ.
Τα έσοδα
Tα καθαρά έσοδα του Τακτικού Προϋπολογισμού ανήλθαν σε 14,473 δισ. ευρώ. Εμφανίζουν μείωση, έναντι του αντίστοιχου χρονικού διαστήματος του 2010, κατά 9,1%, που οφείλεται:
πρώτον στη μεγαλύτερη από την προβλεπόμενη, κατά την περίοδο σύνταξης του Προϋπολογισμού, ύφεση στο τελευταίο τρίμηνο του 2010,
δεύτερον, στη μη επανάληψη των εισπράξεων τελών κυκλοφορίας κατά 393 εκατ. ευρώ τον μήνα Ιανουάριο,
τρίτον, στις μειωμένες εισπράξεις από παρακράτηση φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων κατά το τρέχον έτος, λόγω της ευνοϊκότερης φορολόγησης, βάσει του νέου φορολογικού νόμου και,
τέταρτον, στις αυξημένες επιστροφές φόρων, λόγω τακτοποίησης εκκρεμοτήτων παρελθόντων ετών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο φόρος φυσικών προσώπων για το τετράμηνο του 2011 ανήλθε στα 2,017 δισ. ευρώ, ενώ το αντίστοιχο τετράμηνο του 2010 ο φόρος ανήλθε στα 2,788 δισ. ευρώ. Έχουμε, δηλαδή, μείωση στο φόρο κατά 770 εκατ. ευρώ ή κατά 27,7%, γεγονός που αντανακλά με σαφήνεια την πολιτική χαμηλότερων φορολογικών επιβαρύνσεων στα εισοδήματα μισθωτών και συνταξιούχων για το έτος 2011.
Σημαντικά αυξημένες είναι και οι επιστροφές φόρων για το διάστημα του τετραμήνου, οι οποίες ανήλθαν σε 1,635 δισ. ευρώ, καταγράφοντας σημαντική αύξηση κατά 25,6%, σε σχέση με το αντίστοιχο τετράμηνο του 2010, γεγονός που έρχεται ως αποτέλεσμα των προσπαθειών για την ταχύτερη επιστροφή των φόρων στους δικαιούχους.
Ο ΦΠΑ
Τα έσοδα από τον Φ.Π.Α. για το τετράμηνο είναι οριακά αυξημένα κατά 190 εκατ. ευρώ περίπου, ωστόσο η μεγαλύτερη υστέρηση καταγράφεται στην κατηγορία των φόρων κατανάλωσης και ειδικότερα στις υποκατηγορίες των ειδικών φόρων καυσίμων με μείωση 426 εκατ. ευρώ και στα τέλη κυκλοφορίας αυτοκινήτων.
Τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων είναι αυξημένα κατά 110,6% ή κατά 331 εκατ. ευρώ. Επισημαίνεται ότι τα έσοδα του τετραμήνου, βάσει του δελτίου εκτέλεσης του Προϋπολογισμού, είναι σε ταμειακή βάση. Το συνολικό, όμως, αποτέλεσμα επί των εσόδων του 2011, σε εθνικολογιστική βάση, καθορίζεται και από την πορεία των εσόδων έως το πρώτο δίμηνο του 2012, ενώ μέρος των εσόδων της τρέχουσας περιόδου λογίζονται εθνικολογιστικά στα έσοδα του 2010. Οι δαπάνες του Τακτικού Προϋπολογισμού είναι αυξημένες κατά 3,6%. Η αύξηση αυτή οφείλεται στη διάθεση ποσού ύψους 375 εκατ. ευρώ για παλαιές οφειλές νοσοκομείων και στις αυξημένες δαπάνες για τόκους κατά 480 εκατ. ευρώ.
Αντίθετα οι πρωτογενείς δαπάνες, που αποτελούν τον κυριότερο δείκτη μέτρησης του αποτελέσματος της προσπάθειας για τον περιορισμό των δαπανών, είναι μειωμένες κατά 0,8% ή κατά 128 εκατ. ευρώ. Οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, τέλος, παρουσιάζουν μείωση κατά 42,5% ή 980 εκατ. Ευρώ.
Η σύνταξη του Προϋπολογισμού του 2011, προέβλεπε έλλειμμα για το 2010, δηλαδή βασίστηκε πάνω στην εκτίμηση ότι το έλλειμμα του 2010 ήταν της τάξης του 9,4%. Εκ των υστέρων όμως, τα στοιχεία που παρουσίασε η Eurostat τον Απρίλιο του 2011, έδειξαν ότι τελικά το έλλειμμα του 2010 ήταν της τάξης του 10,5%, λόγω της υψηλότερης αφετηρίας, σε ότι αφορά το πού ήμασταν το 2009, αλλά και εξαιτίας των μακροοικονομικών συνθηκών που στο τελευταίο τρίμηνο του 2010 ήταν αρκετά χειρότερες από αυτές που είχαμε ως εκτίμηση για το πού θα διαμορφωθεί τελικά το μέγεθος της ύφεσης του 2010 όσο και του 2011.
Το έλλειμμα του 2010 έκλεισε σε 10,5% του ΑΕΠ, έναντι πρόβλεψης 9,4%. Άρα, με υψηλότερο σημείο αφετηρίας το 10,5%, για να τηρήσουμε τον αρχικό στόχο που είχαμε θέσει για το έλλειμμα του 2011, 7,5% του ΑΕΠ, χρειάζεται μία πρόσθετη δημοσιονομική προσπάθεια της τάξης του 1% του ΑΕΠ, δηλαδή 2,5 δις ευρώ.
Γιατί ξέφυγε το έλλειμμα του 2010; Σύμφωνα με τον υφυπουργό Οικονομικών, Φίλιππο Σαχινίδη καταρχάς, διότι η ύφεση του 2010 ήταν μεγαλύτερη από ότι είχε προβλεφθεί, αλλά κυρίως διότι η Eurostat αναθεώρησε σε 15,4% του ΑΕΠ το έλλειμμα του 2009 μετά την υπογραφή του Μνημονίου. Με σημείο αφετηρίας σχεδόν δύο μονάδες του ΑΕΠ υψηλότερα, το έλλειμμα του 2010 έκλεισε τελικά μία μονάδα υψηλότερα στο 10,5% αντί στο 9,4%.