Το σχέδιο κινήτρων για την προσέλκυση τουριστών στην Κύπρο και κατά τη χειμερινή περίοδο, που ανακοίνωσαν η κυβέρνηση και η εταιρεία διαχείρισης των δύο αεροδρομίων, σε Λάρνακα και Πάφο, Hermes, θέτει σε νέα βάση το στρατηγικό στόχο για την άρση της εποχικότητας του κυπριακού τουριστικού προϊόντος.
Ουσιαστικά το τουριστικό προϊόν πρέπει να επανατοποθετηθεί για να μπορέσει να καλύψει την αύξηση κατά 500.000 με 600.000 των προσφερόμενων αεροπορικών θέσεων προς την Κύπρο από την επόμενη χρονιά. Οι νέες πτήσεις ξεκινούν το φθινόπωρο, σε μια περίοδο που η σεζόν βαίνει προς το τέλος.

Η συγκυρία

Η Κύπρος –όπως και άλλες χώρες- εκμεταλλεύονται ένα αδύνατο σημείο της νέας πραγματικότητας που έχει δημιουργήσει στην ευρωπαϊκή τουριστική αγορά η ανάπτυξη των εταιρειών χαμηλού κόστους: επιδιώκουν τη μέγιστη δυνατή πληρότητα. Οι εταιρείες αυτές αποτελούν πλέον γίγαντες (με χαρακτηριστικά παραδείγματα την easyjet και την Ryanair) και για να παραμείνουν ανταγωνιστικοί έναντι των κλασσικών αερομεταφορέων προχωρούν σε μεγάλες επενδύσεις στο στόλο τους. Οι μεγάλες επενδύσεις σε νέα αεροπλάνα, απαιτούν υψηλές πληρότητες όλο το χρόνο.

Παράλληλα υπάρχει πίεση για χαμηλότερες τιμές, κυρίως από τους οργανωτές ταξιδιών, ενώ και οι μεμονωμένοι πελάτες έχουν τη μεγάλη ευχέρεια της άμεσης σύγκρισης δεκάδων ναύλων και ταξιδιωτικών πακέτων μέσω του διαδικτύου.

Σε αυτό το «παιχνίδι» παρεμβαίνει η κυβέρνηση και η Hermes μειώνοντας το κόστος, μέσω παροχής οικονομικών κινήτρων, για την αεροπορική εταιρεία, η οποία μπορεί να εμφανίσει ένα χαμηλό ναύλο, δίνοντας το κίνητρο στο κοινό να ταξιδέψει.

Με τα νέα σχέδια ήδη μια εταιρεία έσπευσε να εκμεταλλευτεί την ενίσχυση κατά 25 ευρώ ανά επιβάτη, με προϋπόθεση ότι θα φέρει άλλους 400.000 επιβάτες ετησίως στο αεροδρόμιο της Πάφου. Με βάση την τακτική που ακολουθείται ο  τελικός ναύλος για τον επιβάτη θα είναι ακόμη χαμηλότερος κατά τη χειμερινή περίοδο, καθώς μια εταιρεία προτιμά να γεμίζει τα αεροπλάνα της καλύπτοντας έστω και το κόστος (ανάμεσα στο κόστος είναι τα δάνεια και η αρχική επένδυση για την απόκτηση του αεροπλάνου), παρά να κρατά ένα αεροσκάφος στο έδαφος και να μην έχει κανένα έσοδο. Η Κύπρος, με τις σημαντικές υποδομές φιλοξενίας, αποτελεί έναν προορισμό που μπορεί να «ανοίξει» εύκολα και να ικανοποιήσει την ανάγκη των εταιρειών χαμηλού κόστους να απασχολούν όσο το δυνατό περισσότερο τις υποδομές τους. Η συνεργασία ικανοποιεί τους πάντες: και τον κυπριακό τουρισμό και την αεροπορική αγορά.

Στο στρατηγικό σχέδιο του ΚΟΤ για την περίοδο 2011 – 2015 εξηγείται επακριβώς με ποια κριτήρια θα προχωρούν οι συνεργασίες με τις αεροπορικές εταιρείες:

-Λαμβάνεται υπόψη ο ανταγωνισμός σε κάθε αγορά και ενθαρρύνεται η είσοδος νέας αεροπορικής εταιρείας, μόνο όπου δεν προσφέρεται ικανοποιητική αεροπορική σύνδεση από άλλες εταιρείες.

-Εξετάζονται οι μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης του δρομολογίου.

-Εξετάζεται η σημασία της αεροπορικής εταιρείας και η συμβολή της στην ανάπτυξη της συγκεκριμένης αγοράς ή και η συνεργασία που ενδεχομένως διατηρεί με τον οργανισμό σε άλλες χώρες.

Ο «άλλος» τουρίστας

Ωστόσο δεν είναι όλα εύκολα. Την πρακτική της Κύπρου την ακολουθούν και άλλοι, ενώ για την προσέλκυση τουριστών το χειμώνα απαιτείται η ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού και δραστηριοτήτων, τα οποία απευθύνονται σε ένα άλλου είδους τουρίστα. Ο τουρίστας του καλοκαιριού (που θα παραμείνει η μεγάλη δύναμη) αρκείται σε λίγα πράγματα: μια καλή παραλία (ή πισίνα), ένα ξενοδοχείο, καλό φαγητό και άφθονο ποτό. Ο τουρίστας του χειμώνα έχει διαφορετικά κίνητρα. Έχει περισσότερο χρόνο (πχ οι ηλικιωμένοι), τον οποίο θέλει να αξιοποιήσει για να γνωρίσει νέα μέρη και νέους τόπους. Επίσης μπορεί να θέλει να ικανοποιήσει ένα χόμπι του (πχ. ποδηλασία, ορειβασία, οινογνωσία) ή να δει ένα γεγονός (μια μεγάλη συναυλία) ή έναν τόπο (μοναστήρια). Ακόμη μπορεί να θέλει να καλύψει μια ανάγκη του (ιατρικός τουρισμός, αθλητικός τουρισμός, συνεδριακός τουρισμός) ή να περάσει ένα ευχάριστο διάλλειμα (city break).

seitanidisi@kathimerini.com.cy

ΠΛΑΙΣΙΟ 1

Οι προκλήσεις

Η τουριστική βιομηχανία καλείται να προσαρμοστεί γρήγορα, ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στη νέα ζήτηση. Εκπρόσωποι του κλάδου κατέθεσαν στην «Κ» την ετοιμότητά τους να ανταποκριθούν σε μια ενδεχόμενη αυξημένη ροή τουριστών μετά τον Οκτώβριο, χωρίς να λείπει και η απαραίτητη κριτική. Το βασικότερο πρόβλημα που εντοπίζεται είναι ότι η Κύπρος αποτελεί σήμερα ένα μονοδιάστατο τουριστικό προϊόν, αξιοποιώντας το σχήμα ήλιος και θάλασσα.  Ο τουρίστας του χειμώνα απαιτεί μεγαλύτερο κόπο για να προσελκυστεί.

«Είναι ένας ταξιδιώτης που δεν έχει κατ’ ανάγκη πολλά χρήματα για να ξοδέψει (σ.σ. στο σημείο αυτό το φθηνό αεροπορικό βοηθά) και επιθυμεί να γνωρίσει έναν διαφορετικό τόπο. Ψάχνει την εμπειρία», εξηγεί στην «Κ» ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ταξιδιωτικών Πρακτόρων Κύπρου, Βίκτωρ Μαντοβάνης. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο εμπλουτισμός του κυπριακού τουριστικού προϊόντος θα αποτελέσει το βασικό θέμα του προσεχούς συνεδρίου του ACTA.

«Αυτό που κυρίως μας λείπει είναι ένας αποτελεσματικός συντονισμός, που θα βάλει σε τάξη όλα όσα απαιτούνται για να έχει προοπτικές ο χειμερινός τουρισμός, από την οργάνωση εκδηλώσεων μέχρι τις επαφές με ξενοδοχεία και τουριστικές επιχειρήσεις, που πρέπει να παραμείνουν ανοικτές», προσθέτει ο κ. Μαντοβάνης.

Ο γενικός διευθυντής του ΠΑΣΥΞΕ, Ζαχαρίας Ιωαννίδης δηλώνει την ετοιμότητα των μελών του φορέα να ικανοποιήσουν τη ζήτηση που αναμένεται για το χειμώνα.

«Ας μην ξεχνάμε ότι και μνημεία διαθέτουμε, και αξιοθέατα και εναλλακτικές μορφές τουρισμού. Η τουριστική βιομηχανία μπορεί να προσαρμοστεί και να ανταποκριθεί στις ανάγκες», σημείωσε ο κ. Ιωαννίδης.

«Υπάρχουν πολλές δυνατότητες, αλλά έχουμε μπροστά μας και πολλά που πρέπει να γίνουν, εμπλουτίζοντας το προϊόν μας με μαρίνες, συνεδριακά κέντρα, γκολφ», σημειώνει ο γενικός διευθυντής του ΣΤΕΚ, Φειδίας Καρής, θέτοντας ως νέα ανάγκη την προβολή από τον ΚΟΤ των εναλλακτικών μορφών τουρισμού.

«Η άμβλυνση του προβλήματος της προσβασιμότητας, είναι η αρχή μια κοινής προσπάθειας που απαιτείται ώστε η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου να είναι επιτυχής και να μην απογοητεύσουμε όσους έρθουν», προσθέτει.

ΠΛΑΙΣΙΟ 2

8 νέα προϊόντα για όλο το χρόνο

Στο στρατηγικό σχέδιο του ΚΟΤ για την προσεχή πενταετία έχει γίνει κατηγοριοποιήσει των ειδικών μορφών τουρισμού που μπορούν να προσφέρουν στην αύξηση της εποχικότητας του τουριστικού προϊόντος.

1^ον Αθλητικός τουρισμός. Αποτελεί ένα προϊόν που κατέχει ήδη μεγάλο μερίδιο στην αγορά ειδικών προϊόντων της Κύπρου και εκτιμάται ότι αφορά πελάτες με υψηλή αγοραστική δύναμη. Το μέλος του διοικητικού συμβουλίου του ΚΟΤ, Χρήστος Τζαμπάζης τόνισε στην «Κ» ότι η Κύπρος φιλοξενεί γεγονότα παγκόσμιας απήχησης που φέρνουν ήδη μεγάλο αριθμό επισκεπτών, όπως είναι οι αγώνες αυτοκινήτου IRC, ο διεθνής μαραθώνιος Λεμεσού, οι παγκόσμιοι και ευρωπαϊκοί αγώνες σκοποβολής, ο ποδηλατικός αγώνας Sun Sunny Cup Μεγάλο γεγονός που έχει προγραμματιστεί είναι οι παγκόσμιοι αγώνες άρσης βαρών κάτω των 21, το προσεχές φθινόπωρο, o οποίος μπορεί να φέρει 10.000 με 12.000 διανυκτερεύσεις. Σημαντική αγορά αποτελεί η προετοιμασία ποδοσφαιρικών ομάδων της Βόρειας Ευρώπης, όπου οι συνθήκες το χειμώνα δεν προσφέρονται για προπονήσεις. Στην Κύπρο προετοιμάζονται περισσότερες από 20 ομάδες επιπέδου πρώτης κατηγορίας από Ουκρανία, Σκανδιναβία, Ρωσία, Βουλγαρία, Ρουμανία.

2^ον Γκολφ. Πρόκειται για ένα προϊόν με μεγάλη ζήτηση σε όλο τον κόσμο, αφορά τουρισμό υψηλής εισοδηματικής στάθμης και μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην εποχικότητα. Η Κύπρος με τις ήπιες καιρικές συνθήκες προσφέρεται για παιχνίδι τους χειμερινούς μήνες, όταν στην Ευρώπη επικρατούν δυσκολότερες συνθήκες. Σήμερα υπάρχουν τέσσερα γκολφ και αναμένεται άλλα δύο να είναι έτοιμα στο τέλος του 2012.

3^ον Συνεδριακός και εκθεσιακός τουρισμός. Αναμφίβολα πρόκειται για ένα προϊόν που μπορεί να φέρει αρκετούς επισκέπτες, όλο το χρόνο, με πολλαπλασιαστικά οφέλη για όλη την οικονομία. Ο ΚΟΤ σημειώνει ότι οι υποδομές χρήζουν βελτίωσης.

4^ον Περιπατητικός τουρισμός. Ο ΚΟΤ εκτιμά ότι το προϊόν έχει αναπτυχθεί, αλλά χρήζει καλύτερης οργάνωσης, διατήρησης και διαχείρισης, ενώ εμπλουτίζει το καλοκαιρινό προϊόν ήλιου και θάλασσας.

5^ον Γάμοι. Η τέλεση γάμων αποτελεί ένα υπαρκτό προϊόν με μεγάλες προοπτικές, ενώ αξιοποιεί τις υφιστάμενες υποδομές των ξενοδοχείων. Το Ισραήλ μπορεί να αποτελέσει την κύρια αγορά στόχευσης για την προσέλκυση γάμων.

6^ον Ποδηλατικός τουρισμός. Σήμερα παρουσιάζει  περιορισμένο μέγεθος αγοράς, αλλά έχει θετικές προοπτικές αύξησης του αριθμού πελατών. Σύμφωνα με τον ΚΟΤ η υποδομή χρήζει βελτίωσης – συντήρησης και συμπλήρωσης.

7^ον Τουρισμός Υγείας. Εξειδικευμένο προϊόν, με προοπτικές. Η ίδρυση φορέα από το ΚΕΒΕ, του Φορέα Προώθησης Υπηρεσιών Υγείας Κύπρου, βοηθά αποφασιστικά συμμετέχοντας σε εκθέσεις, με πλέον πρόσφατη το Dubai Arab Travel Market 2011.  Διαθέτει 53 μέλη. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στην εξαγγελία του «Σχεδίου Παροχής Κυβερνητικών Κινήτρων Προς τα Νοσηλευτήρια Με Σκοπό Τη διαπίστευση», με βάση το οποίο οι υπηρεσίες υγείας που προσφέρονται στην Κύπρο θα αποκτήσουν περισσότερη αξιοπιστία τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, όπως μας εξηγεί ο λειτουργός του φορέα, Πόλυς Περατικός. Εντός της ΕΕ η Ουγγαρία αποτελεί προορισμό αιχμής.

8^ον Πολιτιστικός – Θρησκευτικός Τουρισμός. Η επίσκεψη του Πάπα Βενέδεικτου έδειξε τις δυνατότητες. Ωστόσο ο ΚΟΤ σημειώνει ότι οι υποδομές, παρά τα έργα που έχουν γίνει, χρήζουν αναβάθμισης.