Μια από τις χειρότερες περιόδους φαίνεται πως βιώνουν οι κατασκευαστικές επιχειρήσεις του νομού Θεσσαλονίκης, καθώς αναμένεται περαιτέρω μείωση της δραστηριότητάς τους με αρνητικές συνέπειες για την απασχόληση. Βυθισμένοι στην απαισιοδοξία παραμένουν και οι καταναλωτές οι οποίοι ανησυχούν για την οικονομική πορεία της χώρας και της τσέπης τους, αλλά και για την ανεργία, ενώ δεν φέρονται διατεθειμένοι να κάνουν μεγάλες αγορές, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις εμπορικές επιχειρήσεις και την κτηματαγορά. Την ίδια ώρα αρνητικές παραμένουν οι προσδοκίες στο λιανεμπόριο, αλλά και στις υπηρεσίες όπου όμως καταγράφεται μια σχετική ανάκαμψη η οποία συναρτάται με την εξέλιξη της ζήτησης στο επόμενο εξάμηνο, ίσως λόγω της τουριστικής περιόδου. Στη βιομηχανία η απαισιοδοξία φαίνεται να μειώνεται όμως, ο δείκτης των επιχειρηματικών προσδοκιών παραμένει σε αρνητικό επίπεδο.

Τα ευρήματα του Βαρόμετρου παρουσίασαν σε συνέντευξη Τύπου ο πρόεδρος του ΕΒΕΘ, Δημήτρης Μπακατσέλος και στελέχη της Palmos Analysis.

Το Βαρόμετρο

Όσον αφορά στο «Βαρόμετρο ΕΒΕΘ» τα ευρήματα έχουν ως εξής:

Σε αρνητικό επίπεδο βρίσκεται ο «Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών για τη Βιομηχανία» στο νομό Θεσσαλονίκης, βελτιωμένος ωστόσο σε σχέση με την αντίστοιχη έρευνα που πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2010, αλλά σε χαμηλότερο επίπεδο από τον Εθνικό δείκτη. Να σημειωθεί ότι ο ευρωπαϊκός δείκτης εμφανίζει σημαντική βελτίωση και επανέρχεται σε θετικό πρόσημο, καθώς η οικονομία στην Ευρωπαϊκή Ένωση δείχνει να ανακάμπτει. Το ισοζύγιο θετικών – αρνητικών εκτιμήσεων του «Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδοκιών της Βιομηχανίας» βρίσκεται στις -27 μονάδες στο νομό Θεσσαλονίκης (-16 σε Εθνικό και +7 σε Ευρωπαϊκό επίπεδο).

Κακή αλλά με αμυδρά σημάδια βελτίωσης (σε σχέση με τον περασμένο Σεπτέμβριο 2010) είναι η αξιολόγηση των βιομηχανιών της Θεσσαλονίκης για το εξάμηνο που πέρασε, ενώ βελτίωση (μείωση της απαισιοδοξίας) παρουσιάζουν οι εκτιμήσεις για το προσεχές εξάμηνο για την παραγωγή. Πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι εμφανίζεται σημαντική βελτίωση των δεικτών που αφορούν στην εξέλιξη της εξαγωγικής δραστηριότητας στο μέλλον, ενώ αυξάνεται και ο αριθμός των επιχειρήσεων που δηλώνουν την εξαγωγική τους δραστηριότητα παρόλο που παραμένουν σε αρνητικό επίπεδο.  Απαισιόδοξες παραμένουν (αλλά σε καλύτερο επίπεδο) οι εκτιμήσεις για την απασχόληση, ενώ ουδέτερες είναι οι εκτιμήσεις για το επίπεδο των τιμών.

Σύμφωνα με την έρευνα, οι απόψεις των βιομηχανιών του νομού Θεσσαλονίκης συνοψίζονται στα εξής:

-Υπάρχει πτώση της παραγωγής, με αντίστοιχη μείωση των παραγγελιών. Η εικόνα αυτή εμφανίζεται διαφοροποιημένη σε ότι αφορά την εξαγωγική δραστηριότητα, όπου εμφανίζονται ψήγματα βελτίωσης του κλίματος.

-Έχει γίνει εξορθολογισμός των αποθεμάτων και της παραγωγικής τους δυναμικότητας, σε καλύτερο επίπεδο απ’ ότι ο εθνικός μέσος όρος.

-Αποτυπώνεται μια μειωμένη απαισιοδοξία για το μέλλον, σε σχέση με την παραγωγή και το επίπεδο των παραγγελιών (κυρίως από το εξωτερικό), ενώ υπάρχει ελαφρώς μειωμένη απαισιοδοξία σε σχέση με την απασχόληση και αναμένεται μικρή ανάσχεση στον ρυθμό μείωσης των θέσεων απασχόλησης το επόμενο χρονικό διάστημα.

-Η ανταγωνιστική τους θέση, κατά δήλωσή τους, εμφανίζεται ελαφρώς βελτιωμένη στην εσωτερική αγορά αλλά και στην εξωτερική αγορά (κάτι που συμβαδίζει με την γενικότερη ανάσχεση της απαισιοδοξίας).

Η παροχή υπηρεσιών

Αρνητικό είναι το κλίμα που καταγράφεται στις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών στο νομό Θεσσαλονίκης. Ο σχετικός «Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών» για τον τομέα των Υπηρεσιών βρίσκεται στις -40 μονάδες, έναντι -26 μονάδων σε εθνικό επίπεδο και +10 μονάδων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Σε σχέση με τον προηγούμενο Σεπτέμβριο υπάρχει ελαφριά βελτίωση του κλίματος σε τοπικό επίπεδο (-40 έναντι -47), επιδείνωση σε εθνικό επίπεδο (-26 έναντι -17) και μικρή βελτίωση σε ευρωπαϊκό επίπεδο (+10 έναντι +5). Διαφαίνεται, δηλαδή, μια μικρή τάση ανάκαμψης, ίσως και λόγω της επικείμενης τουριστικής περιόδου.

Ειδικότερα, οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών του Ν. Θεσσαλονίκης αναφέρουν:

-Πτώση στη ζήτηση και περαιτέρω επιδείνωση της οικονομικής τους κατάστασης.

-Σημαντική ανάκαμψη των προσδοκιών για το επόμενο εξάμηνο σε σχέση με τη ζήτηση, μικρή περαιτέρω μείωση για την απασχόληση αλλά και εμφανής τάση μείωσης για τις τιμές των υπηρεσιών.

Oι κατασκευαστές

Στο πιο χαμηλό του επίπεδο από την καθιέρωση των μετρήσεων του Βαρόμετρου ΕΒΕΘ βρίσκεται ο «Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών για τις Κατασκευές» στο νομό Θεσσαλονίκης σε επίπεδο καλύτερο, ωστόσο, του εθνικού δείκτη, αλλά σαφώς χειρότερο του ευρωπαϊκού.

Το ισοζύγιο θετικών – αρνητικών εκτιμήσεων του  συγκεκριμένου δείκτη βρίσκεται στις -57 μονάδες στο νομό Θεσσαλονίκης, έναντι  -68 μονάδων σε εθνικό και -27 μονάδων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ιδιαίτερα αρνητική εξακολουθεί να είναι η εξέλιξη της κατασκευαστικής δραστηριότητας κατά το τελευταίο εξάμηνο σε σχέση, τόσο με την υπόλοιπη Ελλάδα, όσο και με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μάλιστα, η αρνητική εικόνα δε μεταβλήθηκε ιδιαίτερα σε σχέση με την έρευνα του περασμένου Σεπτεμβρίου.

Παρότι, το τρέχον επίπεδο παραγγελιών στο νομό Θεσσαλονίκης βαίνει συνεχώς επιδεινούμενο, η πρόθεση μείωσης των τιμών όχι απλά παραμένει σε πολύ χαμηλά επίπεδα αλλά παρουσιάζεται και μια αυξητική τάση στις επιχειρήσεις που δηλώνουν πρόθεση αύξησης των τιμών κατά το επόμενο χρονικό διάστημα! Το συγκεκριμένο εύρημα καταγράφει σημαντική αρρυθμία στην αγορά καθώς η πτώση ζήτησης που καταγράφεται εντεινόμενη από τους καταναλωτές, δε δείχνει να οδηγεί σε μια πρόθεση πτώσης των τιμών από την πλευρά των κατασκευαστών. Η πρόθεση μείωσης του προσωπικού, κατά το επόμενο εξάμηνο, παραμένει ισχυρή.

Ειδικότερα, οι απόψεις των κατασκευαστικών επιχειρήσεων του Νομού Θεσσαλονίκης συνοψίζονται στα εξής:

-Καταγράφεται μια περαιτέρω πτώση της κατασκευαστικής δραστηριότητας με αντίστοιχη εκ νέου μείωση των νέων παραγγελιών.

-Εμφανίζονται συγκρατημένες οι κατασκευαστικές εταιρίες για μείωση των τιμών των ακινήτων, ενώ προβλέπεται και περαιτέρω μείωση της απασχόλησης στον κατασκευαστικό τομέα.

Το λιανεμπόριο

Σε αρνητικό επίπεδο παραμένει ο «Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών για το Λιανικό Εμπόριο», ωστόσο παρουσιάζει βελτίωση όπως και ο αντίστοιχος εθνικός δείκτης (ο οποίος σημείωσε εντυπωσιακή άνοδο κατά το τελευταίο εξάμηνο), ενώ ο ευρωπαϊκός δείκτης παρέμεινε σε θετικό έδαφος.

Ειδικότερα, το ισοζύγιο θετικών-αρνητικών εκτιμήσεων του «Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδοκιών Λιανικού Εμπορίου» βρίσκεται στις -32 μονάδες (από -43 μονάδες το Σεπτέμβριο του 2010) στο νομό Θεσσαλονίκης, έναντι -22 μονάδων (από -45 μονάδες τον τον περασμένο Σεπτέμβριο) σε εθνικό και +0,5 μονάδων (από +1) σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Οι απόψεις των εμπορικών επιχειρήσεων του νομού Θεσσαλονίκης συνοψίζονται στα εξής:

-Εξακολουθούν να προβλέπουν κατά –μειωμένη– πλειοψηφία επιδείνωση της δραστηριότητάς τους (όγκος πωλήσεων), ωστόσο αυξάνεται σημαντικά το ποσοστό όσων προβλέπουν αύξηση της δραστηριότητας – πωλήσεων (8% σε 16%) και αύξηση των παραγγελιών από τους προμηθευτές τους (7% σε 12%). 

-Η βελτιωμένη εικόνα ως προς τις προσδοκίες αντικατοπτρίζεται και στο επίπεδο των αποθεμάτων το οποίο χαρακτηρίζεται ελαφρά κάτω από το φυσιολογικό.

-Εξακολουθούν να προβλέπουν μείωση της απασχόλησης στον κλάδο τους, ενώ προβλέπουν και περαιτέρω ελαφρά μείωση των τιμών των προϊόντων κατά το αμέσως επόμενο διάστημα.

Οι καταναλωτές                 

Σταθερά απαισιόδοξοι εμφανίζονται οι καταναλωτές στο νομό Θεσσαλονίκης καθώς ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης στο Νομό Θεσσαλονίκης διαμορφώνεται στις -63 μονάδες (σ.σ. σε αυτό το επίπεδο διαμορφωνόταν ο δείκτης και το Σεπτέμβριο του 2011), ενώ ο αντίστοιχος Εθνικός δείκτης διαμορφώνεται στις -66 μονάδες και ο δείκτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαμορφώνεται το Μάρτιο του 2011 στις -13 μονάδες.

Ειδικότερα, οι καταναλωτές του νομού αναφέρουν:

-Σταθερή επιδείνωση της οικονομικής τους κατάστασης και απαισιοδοξία για την περαιτέρω εξέλιξή της.

-Σημαντική επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας κατά το τελευταίο έτος και αυξημένη απαισιοδοξία για το μέλλον.

-Απαισιοδοξία για την μελλοντική εξέλιξη του πληθωρισμού (αν και σημαντικά μειωμένη σε σχέση με τον Σεπτέμβριο 2010), ενώ η αίσθηση για την εξέλιξη των τιμών κατά το τελευταίο 12μηνο, παρότι καταγράφει αύξηση τιμών, έχει βελτιωθεί σημαντικά σε σχέση με τη μέτρηση του Σεπτεμβρίου 2010.

-Καθολική απαισιοδοξία για την εξέλιξη της ανεργίας στη χώρα.

-Σταθερή (σε σχέση με τον περασμένο Σεπτέμβριο) απροθυμία για πραγματοποίηση σημαντικών αγορών προς το παρόν, αλλά και εντεινόμενη απροθυμία για την  πραγματοποίηση τέτοιων αγορών στο μέλλον.

-Εξαιρετικά χαμηλή πρόθεση για αποταμίευση. Σημειώνεται ότι, σε σχέση με τον Σεπτέμβριο 2010 -όπου, για πρώτη φορά από την καθιέρωση των μετρήσεων του Βαρόμετρου ΕΒΕΘ, το ποσοστό όσων δήλωναν ότι ζουν εις βάρος των αποταμιεύσεών τους ή με δανεικά (συνολικά 47%) ξεπέρασε το ποσοστό όσων δήλωναν ότι τα φέρνουν ίσα – ίσα με το εισόδημά τους (40%)-, στη μέτρηση του Μαρτίου 2011 αποτυπώνεται «νοικοκύρεμα» και προσαρμογή των νοικοκυριών, στο περιορισμένο εισόδημά τους, με αποτέλεσμα των ποσοστό όσων τα φέρνουν ίσα – ίσα με το εισόδημά τους να ανεβαίνει στο 48% και το ποσοστό όσων δηλώνουν ότι ζουν εις βάρος των αποταμιεύσεών τους ή με δανεικά μειώνεται στο 40%. Είναι χαρακτηριστικό ότι το ποσοστό των νοικοκυριών που δηλώνει ότι αποταμιεύει (λίγο ή πολύ) παραμένει σταθερό.

-Εκτίμηση για διατήρηση των πολύ χαμηλών πωλήσεων στην αγορά αυτοκινήτου στο νομό Θεσσαλονίκης στο επόμενο 12μηνο. Δηλαδή, δεν διαφαίνεται καμιά τάση ανάκαμψης της αγοράς αυτοκινήτου, παρά την εφαρμογή μέτρων όπως η απόσυρση αυτοκινήτων παλαιάς τεχνολογίας, η οποία θεωρούνταν ότι θα βοηθήσει την αγορά να ανακάμψει.

-Συνεχιζόμενη και εντεινόμενη καθήλωση της αγοράς ακινήτων και της οικοδομικής δραστηριότητας γενικότερα.